آسیب به دیسک یا دیسک‌های میان مهره‌ای در افراد با علائمی نظیر کمر درد و محدودیت‌های حرکتی همراه است. در کنار مصرف داروهای موثر جهت کاهش و بهبود درد کمر، ورزش کنترل شده و مداوم، پیگیری جلسات فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی، استفاده از برنامه غذایی مناسب و حاوی مواد مغذی می‌تواند در درمان این دردها موثر واقع شود. در این مقاله از فست طب به معرفی تغذیه و بهترین غذا برای دیسک کمر پرداخته و تاثیرات استفاده از یک رژیم غذایی مقوی و غذای مفید برای دیسک کمر را توضیح خواهیم داد.

برای دیسک کمر چه غذایی بخوریم؟

مصرف مواد خوراکی مقوی و سالم که دارای ارزش غذایی بالا هستند می‌تواند در بهبود دردهای مفصلی و استخوانی و همچنین کاهش مشکلات حرکتی در افراد مبتلا به عارضه‌های گوناگون اعمال اثر کند. وقتی مواد موثر و مقوی به میزان کافی جذب بدن شوند، عملکرد سیستم داخلی برای کاهش درد، التهاب و تورم بهبود می‌یابد. به همین جهت پزشکان توصیه می‌کنند که در کنار مصرف منظم داروها، استفاده از مواد غذایی سالم نیز در دستور کار قرار گیرد. استفاده از غذاهای دریایی، روغن‌های گیاهی، سبزیجات، میوه‌ها و کربوهیدرات سالم برای دیسک کمر موثر هستند. در ادامه شما را با بهترین و موثرترین مواد غذایی برای درمان کمر درد ناشی از آسیب دیسک کمر آشنا خواهیم کرد.

در نظر داشته باشید که برای انتقال بهتر مواد مغذی به محل آسیب‌دیده باید گردش خون در این قسمت بهبود یابد. برای افزایش گردش خون و تاثیر بر روند درمان استفاده از تکنولوژی‌های فیزیوتراپی موثر است. یکی از بهترین روش‌‎های فیزیوتراپی در خانه، کمربند پلاتینر است. این کمربند به تکنولوژی UIC مجهز بوده که برای انواع مشکلات کمر مانند دیسک مناسب است.

تغذیه و غذای مفید برای دیسک کمر

سیستم حرکتی بدن شامل عضلات، مفاصل، رباط‌ها، غضروف‌ها، استخوان‌ها و سایر اندام‌ها برای داشتن عملکرد مناسب به مصرف مواد غذایی مغذی نیاز دارند. حجم بالایی از مواد مغذی به واسطه خوردن مواد خوراکی سالم به بدن می‌رسد. به همین دلیل نمی‌توان نقش برجسته تغذیه برای کمر درد را نادیده گرفت. اگر این سوال که “برای دیسک کمر چه غذایی بخوریم؟” در ذهن شما هم وجود دارد، در این بخش از مقاله همراه ما باشید تا با بهترین مواد غذایی موثر در درمان درد دیسک کمر آشنا شوید.

۱. سبزیجات برای دیسک کمر مفید هستند

سبزیجات از جمله مواد غذایی مفید و مقوی برای بدن هستند و مصرف روزانه آن‌ها به افزایش سلامت عمومی کمک می‌کند. مقادیر بالای فیبر موجود در سبزیجات به عنوان بهترین غذا برای دیسک کمر، باعث دوام مواد غذایی در معده شده و به بهبود حرکات دودی روده کمک می‌کند‌. به این ترتیب فرد با مصرف سبزیجات کمتر احساس گرسنگی کرده و با کاهش وعده‌های غذایی به تناسب اندام کمک می‌شود. تناسب اندام نیز به کاهش وزن بدن و جلوگیری از افزایش وزن کمک می‌کند تا سطح فشار به ستون فقرات به حداقل برسد و درد دیسک کمر کاهش یابد. سبزیجاتی مانند کلم پیچ، کلم بروکلی و اسفناج از خواص ضد التهابی برخوردار بوده و می‌توانند به تقویت عضلات و مفاصل کمک کنند. از مواد مقوی، رنگدانه‌ها و ترکیبات مفید موجود در ساختار سبزیجات می‌توان برای حفظ استحکام ستون فقرات و کاهش درد دیسک کمر بهره گرفت.

۲. اسیدهای چرب امگا ۳: سالمون، گردو، دانه کتان، دانه چیا

اسیدهای چرب امگا ۳ برای سلامتی بسیار مفید است. این غذاها می‌توانند التهاب را کاهش داده و به سلامت استخوان و ترمیم بافت‌های آسیب دیده کمک می‌کند. علاوه بر سلامت ستون فقرات، افزودن اسیدهای چرب امگا ۳ به رژیم غذایی به سلامت کلی بدن کمک می‌کند. مصرف مقدار مناسب و کافی از امگا ۳ به جلوگیری از علائم چسبندگی بعد از جراحی دیسک کمر کمک خواهد کرد.

۳. کربوهیدرات های غلات کامل: نان سبوس دار، بلغور جو دوسر

ترک کامل کربوهیدرات‌ها دشوار است. به خصوص، اگر همیشه در حال تحرک باشید. البته شما باید در انتخاب کربوهیدرات هوشمندانه عمل کنید. به همین ترتیب، برنج قهوه‌ای بلغور و جو دو سر به عنوان صبحانه، می‌تواند انتخابی فوق العاده به عنوان بهترین غذا برای دیسک کمر باشد و به کلسترول نیز کمک شایانی کند.

۴. آب، از بهترین نوشیدنی‌ها برای دیسک کمر

بنا بر تحقیقات انجام شده، دیسک‌های بین مهره‌ای (نخاعی) ما در برابر از دست دادن آب بدن آسیب پذیر هستند و به مرور زمان تحلیل پذیر خواهند شد. با کوچک شدن دیسک‌های ستون فقرات، شما بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌های دردناک دیسک کمر خواهید شد. فتق دیسک، زمانی اتفاق می‌افتد که از دست دادن مایع باعث شکننده شدن دیسک‌ها و در نهایت جا به جا شدن از محل خود می‌شوند. بنابراین نوشابه را کنار بگذارید و یک لیوان آب یخ خوب و گوارا را جایگزین آن کنید! توجه داشته باشید که رسیدگی به تغذیه درست و اصولی و انجام ورزش برای دیسک کمر یا حرکات اصلاحی اسکولیوز رای بیمار بسیار عالی و موثر است.

۵. تاثیر میوه‌ها بر دیسک کمر

میوه‌ها هم در طب جدید و هم در طب سنتی به عنوان بهترین غذا برای دیسک کمر شناخته می‌شوند. در میان میوه‌های مختلف، مصرف توت فرنگی، بلوبری، کرن بری و رزبری می‌تواند تاثیر بسزایی در درمان کمر درد ناشی از فتق و آسیب دیسک کمر داشته باشند‌. میوه‌ها را می‌توان منابعی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و مواد ضد التهابی جهت کاهش درد، تورم و اسپاسم عضلات و مفاصل به شمار آورد. از این رو توصیه می‌شود مصرف میوه‌ها را در تمامی وعده‌های غذایی بگنجانید. علاوه بر خوردن خود میوه می‌توانید آب و عصاره میوه‌های مختلف را به شکل اسموتی در وعده‌های گوناگون در طول روز استفاده کرده و از این معجون برای درمان کمر درد بهره بگیرید.

مصرف آووکادو به عنوان منبعی سرشار از فیبر و پتاسیم، به سلاپت بدن کمک می‌کند. این میوه را می‌توان بهترین چربی گیاهی در نظر گرفت که مصرف مقادیر کافی از آن در قالب غذا، اسموتی و دسر، در کاهش دردهای مربوط به بیرون زدگی یا آسیب دیسک ‌کمر موثر است.

خرما نیز میوه‌ای مفید و مغذی با ارزش غذایی بالا برای حفظ سلامت بدن است. خوردن معجون خرما به همراه گردو و عسل می‌تواند به گرم نگه داشتن عضلات و مفاصل، کاهش التهاب و تسکین درد دیسک کمر کمک کند. در طب سنتی دو لایه خرما (خرمایی که از هسته جدا شده‌است) را به صورت پوره در آورده، آن را بر روی منطقه دردناک دیسک کمر قرار می‌دهند و با پلاستیک یا پارچه‌ای تمیز می‌پوشانند تا طی دو تا سه روز آینده به کاهش درد و التهاب این ناحیه کمک کند.

۶. گیاهان و ادویه‌های مفید برای دیسک کمر کدامند؟

مصرف ادویه‌جات مختلف برای طعم دادن به خوراک‌ها و طبخ غذاها از عادات دیرینه‌ای است که در فرهنگ‌های مختلف وجود دارد. با این حال از گیاهان و ادویه‌ها می‌توان علاوه بر خوش طعم و عطر کردن غذاها در درمان و بهبود برخی بیماری‌ها مانند عارضه‌های حرکتی نیز بهره گرفت. بنابراین اگر به دنبال بهترین غذا برای دیسک کمر هستید، توصیه می‌شود مصرف گیاهان و ادویه‌ها را به طور جدی در برنامه غذایی روزانه خود قرار دهید.

زردچوبه به عنوان یکی از پرکاربردترین ادویه‌ها دارای خواص دارویی بوده و در ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب دیده موثر است. علاوه بر زردچوبه، مصرف دارچین، رزماری، ریحان و زنجبیل نیز می‌تواند در کاهش ورم و التهاب موثر عمل کند. شما می‌توانید از این گیاهان و ادویه‌ها برای پخت غذاها استفاده کرده یا دمنوش آن‌ها را میل کنید. مصرف دمنوش‌های گیاهی سبب جذاب مواد مغذی در بدن‌شده و سیستم ایمنی را برای مبارزه با التهاب و درد تقویت می‌کند. به این ترتیب بهتر است برای کاهش دردهای ناحیه کمر و درمان آسیب دیسک، مصرف گیاهان و ادویه‌ها را در رژیم غذایی روزانه قرار دهید.

۷. پروتئین‌های گیاهی در بهبود دیسک کمر موثر هستند

همانطور که می‌دانید برای تقویت ستون فقرات و کاهش دردهای ناشی از آسیب دیسک کمر، مواد خوراکی زیادی وجود دارد. با این حال مصرف پروتئین‌های گیاهی را باید در صدر فهرست بهترین غذا برای دیسک کمر قرار داد. گرچه مصرف پروتئین‌های گیاهی و پروتئین‌های جانوری هر دو برای سلامت بدن ضروری است برای جلوگیری از بروز التهاب، حتی‌الامکان از پروتئین‌های گیاهی استفاده کنید. دانه چیا، سبزی‌ها (ریحان، شاهی و ترب) و حبوبات منابعی غنی از پروتئین‌های گیاهی ضروری برای بدن هستند. از آنتی اکسیدان‌ها، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در ساختار این مواد غذایی می‌توان در کاهش درد، التهاب و تورم مفاصل و دیسک‌های ستون فقرات استفاده کرد. اگر تصمیم دارید در کنار استفاده از پروتئین‌های گیاهی، مصرف پروتئین‌های جانوری را نیز در برنامه غذایی خود جای دهید بهتر است از گوشت‌های کم چرب و مقوی مانند ماهی بهره بگیرید.

۸. بهترین روغن‌های گیاهی برای دیسک کمر

استفاده از روغن‌های گرم گیاهی مثل روغن زیتون، روغن بادام تلخ و روغن سیاهدانه می‌تواند به کاهش درد، التهاب و تورم در نواحی دردناک کمک کند. شما می‌توانید از این روغن‌ها برای پخت غذا استفاده کرده یا آن‌ها را به شکل موضعی بر روی منطقه دردناک کمر خود ماساژ دهید. برای این کار می‌توانید روغن‌ها را به صورت جداگانه استفاده کرده یا آن‌ها را با هم ترکیب کنید. ماساژ دادن روغن‌ها بر روی محل دردناک دیسک کمر با ایجاد فشارهای ملایم، تولید حرارت و به جریان در آوردن خون در این نواحی به بهبود درد و سفتی دیسک و عضلات کمک خواهد کرد.

۹. موثرترین غذاهای دریایی برای درمان دیسک کمر

غذاهای دریایی سرشار از مواد مغذی مانند امگا۳ و فسفر جهت بهبود عملکرد مغز و سیستم دفاعی بدن هستند‌. مصرف ماهی سالمون به عنوان منبعی سرشار از پروتئین‌ها و اسیدهای چرب امگا۳، در سلامت بافت‌ها و استخوان‌ها موثر بوده و به کاهش درد کمر کمک می‌کند. از این رو ماهی را می‌توان بهترین غذا برای دیسک کمر دانست. برای افزایش سلامت بدن، بهبود عملکرد سیستم حرکتی و کاهش درد ناشی از صدمات واردشده به دیسک کمر می‌توانید ماهی، میگو و سایر غذاهای دریایی را به صورت گریل‌شده یا بخارپز در برنامه غذایی خود قرار دهید.

۱۰. فراورده‌های لبنی چه تاثیری بر دیسک کمر دارند؟

با وجود این که برخی فراورده‌های لبنی مانند ماست، دوغ و شیر به عنوان لبنیاتی با طبع سرد موجب افزایش التهاب و دردهای مفصلی می‌شوند اما مصرف آن‌ها در برخی بیماران مبتلا به دردهای دیسک کمر و پوکی استخوان ضروری است. از این جهت معمولا در کنار مصرف فراورده‌های کلسیمی، مصرف مواد لبنی مثل شیر و ماست برای افرادی که دارای درد دیسک کمر هستند مفید محسوب می‌شود. پروتئین‌ها و کلسیم موجود در این فراورده‌های لبنی می‌تواند در افزایش قدرت و استحکام مفاصل و استخوان‌ها موثر باشد و روند درمان دیسک کمر را تسریع کند. بنابراین لبنیات را نیز می‌توان در صورت استفاده کنترل‌شده و کافی، بهترین غذا برای دیسک کمر در نظر گرفت.

چه غذاهایی برای درد دیسک کمر مضر هستند؟

در کنار توجه به مصرف موادغذایی مفید و سالم برای جلوگیری از تشدید دردهای ناشی از آسیب دیسک کمر لازم است مصرف برخی فراورده‌های غذایی مضر را از دستور غذایی حذف کنید. مهم‌ترین مواد خوراکی و فراورده‌های غذایی مضر برای بیماران مبتلا به دیسک کمر شامل موارد زیر است:

• لبنیات (مصرف شیر، دوغ، ماست برای افراد مبتلا به التهاب مفاصل ممنوع بوده و در افراد مبتلا به پوکی استخوان باید با احتیاط مصرف شود)
• گوشت‌های فرآوری‌شده مانند سوسیس، کالباس و برگر
• سس های فرآوری‌شده و پرچرب مثل سس مایونز و سس باربیکیو
• آردهای فرآوری‌شده مثل نان سفید، پاستا و ماکارانی
• قندها و شیرین کننده‌های مصنوعی مثل نوشابه، کیک، شکلات
• چربی‌های اشباع نشده مثل چیپس و پفک

ضمن آنکه افراد مبتلا به دیسک کمر باید از نوشیدنی‌های الکلی و همچنین مصرف سیگار، قلیان و سایر دخانیات پرهیز کنند.

نتیجه گیری

درد دیسک کمر از دردهای شایع و ناراحت‌کننده در میان افراد است که ممکن است با محدودیت‌های حرکتی و ایجاد اختلال در زندگی روزانه همراه باشد‌. برای بهبود این نوع عارضه‌ها لازم است در کنار مصرف داروهای آرامبخش و ضدالتهاب تجویزشده از جانب پزشک و انجام حرکات ورزشی مناسب، به رژیم غذایی روزانه نیز توجه شود. در این مقاله فهرستی از مفیدترین و مضرترین مواد غذایی برای دیسک کمر را معرفی کردیم. با توجه به دستورالعمل‌های گفته‌شده می‌توانید به کاهش دردهای ناحیه کمر کمک‌ کنید.

سوالات متداول

۱- چه غذایی برای دیسک کمر خوب است؟

اسیدهای چرب امگا ۳ از آسیب به غضروف‌ها و دیسک‌هایی که در اثر التهاب ایجاد می‌شوند، جلوگیری کند. این اسیدهای چرب همچنین می‌توانند به ترمیم آسیب‌هایی که پیش‌تر رخ‌داده ،کمک کنند. غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ عبارتند از روغن کانولا، دانه چیا، دانه کتان، سالمون و گردو.

۲- چگونه می‌توانم دیسک کمرم را تقویت کنم؟

شما می‌توانید با انجام حرکات ورزشی دیسک کمر را تقویت کنید.

۳- چگونه دیسک کمر خود را سالم نگه داریم؟

با توجه به اینکه دیسک ها عمدتا از آب تشکیل می‌شوند، حفظ هیدراتاسیون مناسب برای سلامت آنها حیاتی است. نوشیدن مقدار زیادی مایعات، به ویژه آب، یک انتخاب عالی برای هیدراتاسیون دیسک است. از نشستن طولانی مدت خودداری کنید یا آن را محدود سازید – دیسک‌ها برای پمپاژ مواد زائد به حرکت و مایعات سالم نیاز دارند.​