فیزیوتراپی زانو؛ مزایا، معایب و بهترین تمرینات ورزشی
۱۴۰۳-۰۶-۲۵ ۱۴۰۳-۰۷-۰۳ ۱۲:۰۵فیزیوتراپی زانو؛ مزایا، معایب و بهترین تمرینات ورزشی
فیزیوتراپی زانو؛ مزایا، معایب و بهترین تمرینات ورزشی
فیزیوتراپی زانو در واقع به روشی گفته میشود که در آن وضعیت زانوها و سایر اندامهای حرکتی بررسی شده و برای بهبود تحرک و کاهش درد، تمرینهای مخصوصی داده میشود. فیزیوتراپی ایمنترین و بهترین روش برای افزایش قدرت عضلانی و تحرک بافتهای حرکتی است. تمرینات فیزیوتراپی متناسب با وضعیت افراد داده میشود. در بیشتر موارد تمرینات ورزشی در کنار روشهای درمانی دیگر مانند: طب سوزنی، آب درمانی و حتی اصلاح سبک زندگی انجام میشود. در این سری از مقالات فست طب قصد داریم در خصوص مزایا، معایب و موثرترین تمرینهای فیزیوتراپی برای زانو صحبت کنیم. مانند همیشه مهمان مقاله ما باشید تا در خصوص این موضوع جالب بیشتر بدانید.
چه کسانی باید فیزیوتراپی انجام دهند؟
انجام فیزیوتراپی برای کسانی که دچار آسیب در اندامهای حرکتی شدهاند، توصیه میگردد. فیزیوتراپی در واقع برای کسانی موثر است که نیاز به عمل جراحی ندارند. علاوه بر این فیزیوتراپی به بهبودی سریعتر بیمارانی که به تازگی جراحی انجام دادهاند نیز کمک میکند. فیزیوتراپی زانو به بهبود قدرت عضلانی، افزایش دامنه حرکتی و افزایش تعادل کمک میکند.
هدف این تمرینات ورزشی افزایش انعطاف پذیری، کاهش سفتی و تحرک مفاصل زانو است. علاوه بر این، با تقویت عضلات اطراف مفاصل زانو، به مدیریت درد زانو کمک کرده و از آسیب دیدگی و درد بیشتر جلوگیری میکند. بنابراین انجام فیزیوتراپی برای کسانی که دچار سفتی عضلانی، کاهش انعطاف پذیری، ابتلا به بیماریهایی مانند آرتروز، درد و کشیدگی عضلات شدهاند، توصیه میگردد.
مهمترین فواید فیزیوتراپی زانو چیست؟
احتمالا در حال حاضر فکر میکنید که آیا انجام فیزیوتراپی ارزش وقت و هزینه نسبتا بالای آن را دارد؟ اصلیترین فواید فیزیوتراپی چیست؟ جواب این سوال به وضعیت شما بستگی دارد. در بسیاری از بیماران انجام فیزیوتراپی به درمان عارضه و کاهش درد کمک میکند. در مقابل در تعدادی دیگر ممکن است فایدهای به همراه نداشته باشد. به همین دلیل تجویز و انجام فیزیوتراپی پس از بررسیهای بالینی فراوان صورت میگیرد. اما در حالت کلی میتوان در جواب سوال برای پادرد چی خوبه گفت که ورزش و فیزیوتراپی برای پاها در هر شرایط خوب است.
به طور کلی فواید فیزیوتراپی شامل موارد زیر است:
- کاهش درد
- جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر
- افزایش تحرک و انعطاف پذیری
- کاهش عوارض دیابت
- کمک به کاهش وزن
- افزایش قدرت
- کمک به حفظ وضعیت بدنی صحیح
- کمک به درمان مشکلاتی مانند آرتریت
- بهبود کیفیت زندگی
- حفظ تعادل
- بهبودی سریعتر پس از عمل جراحی
- افزایش دامنه حرکتی
عوارض فیزیوتراپی زانو
علی رغم مزایای زیادی که فیزیوتراپی زانو دارد، در بعضی از موارد بیماران دچار مشکلاتی میشوند. به همین دلیل توصیه میشود برای کاهش عوارض فیزیوتراپی حتما تمرینات خود را در مراکز معتبر و زیر نظر فیزیوتراپیستهای حرفه ای انجام دهید. مهمترین عوارض فیزیوتراپی زانو شامل: درد، گرفتگی زانو، التهاب، حساسیت و قفل شدن زانو است. این در حالی است که عوارض تزریق ژل زانو نسبت به فیزیوتراپی خیلی بیشتر است.
آشنایی با انواع روشهای فیزیوتراپی زانو
متناسب با وضعیت و شرایط بیمار برای درمان از تکنیک و روشهای مختلفی در فیزیوتراپی استفاده میشود. این تکنیکها شامل تکنیکهای دستی و تکنیکهای دستگاهی است. برای آشنایی شما در ادامه به متداولترین روشهای فیزیوتراپی زانو اشاره خواهیم کرد.
تکنیکهای دستی فیزیوتراپی عبارتند از:
یخ درمانی؛ کاهش التهاب و درد زانو
در این روش از کمپرس سرد برای کاهش عملکرد گیرندههای درد استفاده میشود. برای یخ درمانی و یا سرما درمانی در کلینیکهای فیزیوتراپی از کمپرسهای مخصوص استفاده میکنند؛ زیرا قرار دادن مستقیم یخ روی پوست سبب بروز حساسیت و ایجاد درد میشود. برای سرما درمانی در منزل پیشنهاد میشود در صورت در دسترس نبودن کمپرس مخصوص، مقداری یخ را در حوله نازک قرار داده و آن را روی زانو خود قرار دهید.
گرما درمانی؛ کاهش درد و تورم زانو
در روش گرما درمانی نیز التهاب و درد زانو کاهش پیدا میکند. در این روش کیسه آب گرم را روی پوست قرار میدهند. افزایش جریان خون ناشی از گرما سبب تسریع روند ترمیم آسیب و کاهش درد میشود. برای گرما درمانی در منزل پیشنهاد میشود. حولهای را روی بخاری و یا داخل تشت آب جوش قرار داده و به محض گرم شدن آن را روی زانوهای آسیب دیده خود بگذارید.
ماساژ درمانی؛ کاهش درد و افزایش جریان خون
در روش ماساژ درمانی بافتهای نرم مانند فاشیا و عضلات اطراف زانو به آرامی ماساژ داده میشوند. ماساژ زانو سبب افزایش جریان خون، شل شدن عضلات، کاهش درد و تورم میشود. توجه داشته باشید ماساژ درمانی باید به وسیله فرد ماهر و آموزش دیده انجام شود تا سبب بروز آسیبهای بیشتر نگردد.
انجام تمرینات ورزشی؛ مهمترین روش فیزیوتراپی دستی
یکی از اصلیترین روشهای فیزیوتراپی زانو انجام تمرینات ورزشی است. در این روش زیر نظر فرد متخصص، بیمار قسمتهای آسیب دیده را به آرامی حرکت میدهد. قبل از ورزش کردن بیماران از طریق روشهای مختلفی مانند گرما درمانی عضلات خود را گرم میکنند. مهمترین مزایای ورزش درمانی شامل: افزایش انعطاف پذیری، کاهش درد، تقویت عضلات، تحریک سیستم قلب و عروق و بهبود وضعیت خواب است.
تکنیکهای دستگاهی فیزیوتراپی زانو عبارتند از:
تکارتراپی؛ استفاده از امواج الکترومغناطیسی
یکی از مدرن ترین و اثرگذارترین روش های فیزوتراپی زانو تکارتراپی است. در این روش ترمیم بافتهای آسیب دیده به وسیله امواج الکترومغناطیسی صورت میگیرد. طیف طول موج در این روش درمانی از ۳۰۰ کیلو هرتز تا ۱.۲ مگاهرتز است. انتخاب میزان طول موج به وضعیت بیمار و تشخیص پزشک بستگی دارد.
تراکشن تراپی؛ کاهش فشار روی مهرهها
این روش در واقع یک روش کشش موتوری است که در آن ستون فقرات به آرامی کشیده شده و فضای میان مهرهها افزایش پیدا میکند. در نتیجه این کشش فشار از روی مهرهها و اعصاب برداشته میشود. بنابراین بیمار درد کمتری را تحمل کرده و نیاز به عمل جراحی نخواهد داشت.
لیزر تراپی؛ کاهش گرفتگی و درد زانو
در روش لیزر تراپی انرژی نور لیزر از دستگاه به بافتها منتقل شده و سبب کاهش گرفتگی و تسریع روند درمان بیمار میشود. مهمترین مزایای استفاده از روش لیزر درمانی شامل: کاهش درد زانو، تسریع روند بهبودی، بهبود زخم و آثار زخم در بافتها و افزایش دامنه حرکتی بیماران است.
شاکویوتراپی؛ استفاده از امواج رادیال
شاکویوتراپی در واقع یک روش کم تهاجمی و موثر است که در آن از طریق امواج رادیال باعث تولید و ترشح فاکتورهای رشد در محل آسیب دیدگی میشوند. تولید فاکتورهای رشد در محل آسیب سبب تسریع روند بهبودی و کاهش آسیب دیدگی میشود.
الکتراپی با تنس؛ ایجاد جریان الکتریکی و کاهش درد زانو
در این روش از یک دستگاه کوچک برای تحریک الکتریکی و انتقال جریان الکتریکی استفاده میکنند. در روش الکتراپی با تنس، فیزیوتراپیست الکترودهای مخصوصی را روی سطح بدن قرار میدهد. زمانی که دستگاه روشن میشود از طریق این الکترودها جریان الکتریکی ایجاد شده و سیگنالهای درد در بدن بیمار متوقف میشوند.
فیزیوتراپی زانو چگونه است؟
فیزیوتراپی زانو در واقع به بررسی و ارزیابی کامل اندامهای تحتانی گفته میشود. در این بررسی ضمن ارزیابی شرایط، به بیمار روشهایی ارائه میشود که از طریق آنها بتواند وضعیت خود را بهبود دهد. این روشها شامل ترکیبی از تمرینهای ورزشی، بهبود سبک زندگی و حتی تغییراتی در رژیم غذایی است. فیزیوتراپی یک بخش بسیار مهم و حیاتی برای بهبودی وضعیت بیماران است. این تمرینها به بیماران کمک میکند که با سرعت بیشتری بهبود یافته و مجددا به زندگی عادی خود بازگردند. از جمله انواع روشهای فیزیوتراپی برای بهبود عملکرد زانو شامل: مگنت تراپی، الکتروتراپی و ماساژ درمانی است.
در فیزیوتراپی ابتدا وضعیت بیمار توسط پزشک ارتوپد بررسی میشود. سپس متناسب با نتایج آزمایشهای تصویر برداری و بررسیهای بالینی، نوع و شدت آسیب مشخص شده و بیمار را به کلینیک فیزیوتراپی ارجاع میدهد. در کلینیک فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست یک برنامه ورزشی مناسب برای بیمار آماده میکند. سپس در صورت لزوم دستورات لازم برای انجام تستهای بیشتر و سایر روشهای عملی داده میشود.
بهترین روش فیزیوتراپی زانو کدام روش است؟
بهترین روش برای بهبود زانو درد انجام تمرینات ورزشی در کلینیک فیزیوتراپی است. این حرکات ورزشی از طریق تثبیت شرایط عضلات لگن، افزایش انعطاف پذیری، جلوگیری از سفتی عضلات و کاهش فشار روی عضلات زانو سبب کاهش درد و بهبود وضعیت بیمار میشوند. بهترین تمرینهای ورزشی برای کاهش زانو درد شامل: بلند کردن مستقیم پا، جرکت اسکات، راه رفتن مورب، حرکت استپ آپ، حرکت اسکات با توپ و دیوار است.
بهترین تمرینات ورزشی برای زانو
تمرینات فیزیوتراپی زانو متناسب با وضعیت بیمار و شدت آسیب انتخاب میشود. به همین دلیل نباید به صورت خودسرانه تمرینهای مختلف را انجام دهید. با این حال برای راهنمایی شما در این قسمت از مقاله به تعدادی از تمرینات موثر برای کاهش زانو درد اشاره خواهیم کرد.
تمرین خم شدن زانو به صورت دراز کشیده
- هر دو زانو را صاف نگهدارید.
- به آرامی پای آسیب دیده را از طریق لغزش در امتداد زمین یا تخت تا حد امکان به سمت خود خم کنید.
- دو ثانیه در این وضعیت باقی بمانید.
حرکت کشش همسترینگ
- روی زمین یا تشک دراز بکشید و هر دو پا را مستقیماً جلوی خود دراز کنید.
- سپس یک حوله، کمربند و یا نوار پارچهای را در قسمت پایین یکی از پاها قرار دهید.
- پا را صاف کنید. دو طرف پارچه را گرفته و آن را به سمت بالا بلند کنید.
- قبل از پایین آوردن زانو ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید.
- سعی کنید برای هر کدام از پاها ۳ تا ۴ بار تمرین را تکرار کنید.
تمرین کشش عضلات چهار سر ران
- نزدیک دیوار قرار بگیرید (میتوانید از یک صندلی برای افزایش ثبات خود استفاده کنید).
- پاهایتان را به عرض شانه باز کنید.
- یک پا را به آرامی خم کرده و آن به سمت باسن خم کنید.
- به مدت ۳۰ ثانیه در این وضعیت باقی بمانید سپس به حالت قبلی خود بازگردید.
کشش زانو به صورت نشسته
- دو صندلی را روبروی یک دیگر قرار دهید.
- روی یک صندلی نشسته و پاها را روی صندلی مقابل قرار دهید.
- یکی از پاها را خم کنید و پای دیگر را تا جایی که میتوانید به سمت جلو بکشید.
- به مدت چند ثانیه در این وضعیت باقی بمانید سپس پای خود را تغییر دهید.
بالا بردن پا به صورت مستقیم
- به سمت پشت دراز بکشید و هر دو پا را با زاویه ۹۰ درجه خم کنید.
- پاها را به اندازه عرض لگن از هم باز کنید و بازوها را در پهلوی خود نگه دارید.
- به آرامی یکی از پاها را به صورت صاف بالا بیاورید.
- این وضعیت را به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه حفظ کنید
- سپس به آرامی پای خود را پایین آورده و پای مخالف را بالا ببرید.
تمرین تاشو
- برای انجام این نوع از تمرینات فیزیوتراپی زانو به پهلو دراز بکشید و زانوهای خود را با زاویه ۹۰ درجه خم کنید.
- پاهای خود را روی هم قرار دهید. برای افزایش ثبات یکی از دست ها را زیر سر و دست دیگر را روی پای خود قرار دهید.
- به آرامی در حالی که قوزک هر دو پا به یکدیگر چسبیدهاند، زانوی بالایی را سمت بالا بکشید (به شکل صدف باز شده) و سپس به سمت پایین آورده و در کنار پای دیگر قرار دهید.
تمرین مینی اسکات
- در حالی که ایستادهاید پاها را به اندازه عرض لگن باز کنید.
- کمر خود را سفت نگه داشته و دستانتان را به صورت کشیده به سمت جلو بیاورید.
- به آرامی در حالی که کمرتان را صاف نگه داشته اید به سمت پایین خم شوید (زانویتان بیش از ۹۰ درجه خم نشود)
- چند ثانیه در حالت باقی بمانید سپس به سمت بالا برگردید.
فیزیوتراپی زانو در منزل
فیزیوتراپی زانو در منزل برای بیماران و سالمندانی مفید است که که به علت شدت بالای آسیب قادر به حرکت نیستند. در این شرایط فیزیوتراپیست حرفهای تجهیزات لازم را همراه خود به منزل بیمار آورده و برنامه درمانی را آغاز میکند.
دستگاه فیزیوتراپی خانگی زانو
در حال حاضر با پیشرفت علم دستگاه فیزیوتراپی خانگی زانو متنوع و موثری در بازار وجود دارد. شما میتوانید با تهیه دستگاههای خانگی در منزل خود نیز به بهبود وضعیت آسیب دیدگی و کاهش درد کمک کنید. البته توجه داشته باشید! قبل از تهیه این دستگاهها با پزشک خود مشورت کنید.
تعدادی از انواع دستگاههای خانگی فیزیوتراپی شامل موارد زیر است:
ماساژور خانگی؛ کم خطرترین دستگاه فیزیوتراپی
ماساژور خانگی یکی از انواع دستگاه فیزیوتراپی زانو است که از طریق افزایش جریان خون به کاهش درد بیماران و تقویت عضلات ضعیف شده، کمک میکنند. بسیاری از این تجهیزات دارای دکمههای تنظیم سرعت هستند. شما میتوانید از این ماساژورها برای ماساژ نواحی گردن، شانه، کمر، بازو و پاها استفاده کنید. تعدادی از بهترین برندهای ماساژور خانگی شامل: بیورر، هلس هرالد، زیکلاس و تک لاو است.
زانوبند زاپیامکس؛ بهترین روش برای کاهش درد زانو
یکی از روشهای موثر برای کاهش درد زانو، استفاده از زانوبند است. زانوبند به وسیلهای گفته میشود که از طریق حفظ ثبات زانو به کاهش درد در حین راه رفتن کمک میکند. یکی از بهترین برندهای زانوبند، زاپیامکس است. این زانو بند جز تولیدات شرکت زایسترونیک آلمان بوده و دارای قابلیتهایی مانند: لرزش خفیف، پشتیبانی کامل از عضلات زانو، ایجاد گرما و فناوری UIC است. اولتراسوند، مادون قرمز با تکنیک کلاک پالس، جز فناوریهای سه گانهای هستند که درمانی هم تراز با درمانهای پیشرفته فیزیوتراپی به بیماران ارائه میدهند. این زانو بند قادر است که ضمن کاهش درد زانو سبب تسریع روند بهبودی آن شود. برای خرید زانو بند زاپیامکس میتوانید به فروشگاه آنلاین فست طب مراجعه فرمایید.
دستگاه فیزیوتراپی خانگی ۲ کانال برجیس مدل ST90
دستگاه فیزیوتراپی خانگی ۲ کانال برجیس مدل ST90 جز روشهای درمانی الکتروتراپی است که از طریق ارسال پالسهای الکتریکی، مانع از ارسال سیگنال های مربوط به درد به سمت مغز میشود. بنابراین بیمار قادر است تمرینهای درمانی خود را راحتتر انجام داده و سریعتر به زندگی عادی خود بازگردد. مهم ترین قابلیتهای دستگاه فیزیوتراپی خانگی ۲ کانال برجیس مدل ST90 شامل: قابلیت تنظیم زمان قطع و وصل جریان، امکان تنظیم پهنای پالس سیگنال، دارای ۳ نوع شکل موج و ولتاژ و فرکانس یکسان در تمام خروجیها است.
تاثیر فیزیوتراپی بر آرتروز زانو
فیزیوتراپی یک روش درمانی غیرتهاجمی است که از طریق کاهش درد، بهبود عملکرد حرکتی، سبب افزایش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به آرتروز میشود. مطالعات زیادی نشان دادهاند که بیماران مبتلا به آرتروز پس از درمان با فیزیوتراپی بهتر از قبل قادر به راه رفتن، بالا رفتن از پله و حتی خم شدن هستند. بیماران مبتلا به آرتروز دارای التهاب شدید و به دنبال آن درد، تورم و سفتی عضلانی میشوند. به همین دلیل انجام تمریناتی که سبب افزایش انعطاف پذیری بیماران میشود در بهبود کارآیی آنها موثر است.
مدت فیزیوتراپی زانو چه مقدار است؟
مدت زمان فیزیوتراپی بستگی به وضعیت بیمار دارد. در زمان تشخیص، پزشک و ارتوپد به شما در خصوص تعداد احتمالی جلسات فیزیوتراپی اطلاعات لازم را خواهد داد. با این حال تعداد دقیق جلسات در طول روند درمان متناسب با شرایط پاسخ دهی زانو به روشهای درمانی مشخص خواهد شد.
قیمت هر جلسه فیزیوتراپی زانو
هزینه جلسات فیزیوتراپی متناسب با وضعیت بیمار، امکانات کلینیک، روشها و حتی دستگاههای مورد استفاده تعیین میشود. تعرفه فیزیوتراپی بخش خصوصی سال ۱۴۰۳ در سایت مرکز بهداشت ایران قرار دارد. شما میتوانید با مراجعه به این سایت اطلاعات دقیق تری را دریافت کنید.
به صورت حدودی هزینه هر جلسه فیزیوتراپی زانو به صورت زیر است:
ناحیه | فرانشیز هر جلسه با بیمه سلامت و تامین اجتماعی | هزینه هر جلسه آزاد |
فیزیوتراپی یک ناحیه | ۱۹۷ هزار تومان | ۲۳۸ هزار تومان |
فیزیوتراپی دو ناحیه | ۳۲۰ هزار تومان | ۴۰۳ هزار تومان |
فیزیوتراپی سه ناحیه | ۴۸۵ هزار تومان | ۵۶۸ هزار تومان |
فیزیوتراپی چهار ناحیه | ۶۵۰ هزار تومان | ۷۳۲ هزار تومان |
این در حالی است که هزینه دیگر روشهای فیزوتراپی به صورت زیر است:
روش فیزیوتراپی | هزینه هر جلسه به تومان |
نوروفیدبک | ۵۹۶ هزار تومان |
لیزر کم توان | ۱۳۷ هزار تومان |
CPM (تصحیح عملکرد و بازتوانی زانو) | ۱۳۶۳ هزار تومان |
ماساژ | ۷۴ هزار تومان |
آب درمانی | ۳۷۰ هزار تومان |
لیزر پر توان | ۴۵۵ هزار تومان |
شاک ویو تراپی | ۵۴۰ هزار تومان |
اسکن استاتیک کف پا | ۲۵۵ هزار تومان |
مگنت | ۲۸۵ هزار تومان |
تیپینگ | ۱۸۱ هزار تومان |
درای نیدلینگ | ۱۱۴ هزار تومان |
درای نیدلینگ با تحریک الکتریکی | ۱۴۲ هزار تومان |
درمان مانیپولاتیو استئوپاتیک ۱ یا ۲ ناحیه | ۲۰۰ هزار تومان |
توجه داشته باشید که قیمتهای درج شده رد جدول تقریبی بوده و در کلینیک های مختلف تفاوت قیمت وجود دارد.
سوالات متداول
۱- ایا فیزیوتراپی برای ارتروز زانو خوب است؟
بله، فیزیوتراپی یک گزینه درمانی بسیار موثر برای بهبود وضعیت بیماران مبتلا به آرتروز است. در فیزیوتراپی از طریق روشهایی مانند: لیزر تراپی، الکتروتراپی و تمرین درمانی به بهبود بیماران مبتلا به آرتروز کمک میکنند.
۲- بهترین درمان خانگی برای کاهش زانو درد چیست؟
بهترین درمان خانگی برای کاهش زانودرد شامل: استفاده از کمپرس سرد، استفاده از زانوبند و انجام تمرینان ورزشی موثر است.
۳- روش لیزر درمانی برای چه مشکلاتی انجام میشود؟
روش لیزر درمانی برای مشکلانی مانند: روماتیسم مفصلی، آرتروز، درد سیاتیک، بیرون زدگی دیسک کمر و تخریب دژنراتیو دیسک کمر انجلم میشود.