مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو، در میزان موفقیت عمل نقش اساسی دارد. زیرا نتیجه عمل کاملا به این مراقبت‌های بعد از آن بستگی دارد. یک سهل‌انگاری کوچک می‌تواند نتیجه عمل را برعکس کند. مفصل زانو یکی از پیچیده‌ترین مفصل‌های بدن است و هنگامی که این مفصل دچار مشکل می‌شود، تاثیر بسزایی روی کل بدن و توانایی انجام فعالیت‌های معمول می‌گذارد.

در صورتی که این مفصل به دلیل آرتروز یا دیگر مشکلات احتمالی دچار آسیب شدید گردد، احتمالا عمل تعویض مفصل زانو به بیمار پیشنهاد می‌شود. عمل تعویض مفصل زانو و کارگذاری مفصل مصنوعی زانو مانند هر جراحی دیگری نیاز به مراقبت‌های بعد از عمل دارد. حال سوال اینجاست که مدت استراحت بعد از عمل تعویض مفصل زانو چقدر است؟ بعد از عمل تعویض مفصل زانو چه باید کرد؟ زندگی بعد از تعویض مفصل زانو چگونه خواهد بود؟ به منظور آشنایی با مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو تا انتهای این مقاله با سایت فست طب همراه ما باشید.

آشنایی مختصر با عمل تعویض مفصل زانو؛ جراحی مهم و سخت

عمل تعویض مفصل زانو جراحی است که در آن مفصل زانو بیمار با مفصل مصنوعی (پروتز) جایگزین می‌شود. زانو یک مفصل لولا مانند است که حرکت را در نقطه‌ای که ران با ساق پایینی برخورد می‌کند، امکان‌پذیر می‌سازد. استخوان ران به استخوان بزرگ ساق پا (درشت نی) در مفصل زانو متصل است. در حین عمل تعویض مفصل زانو، انتهای استخوان ران برداشته و یک پروتز فلزی به جای آن قرار می‌گیرد. انتهای استخوان ساق پا (درشت نی) نیز برداشته می‌شود و با یک قطعه پلاستیکی با ساقه فلزی جایگزین می‌گردد. بسته به وضعیت مفصل زانو، ممکن است یک دکمه پلاستیکی در زیر سطح کشکک زانو اضافه شود. حالا که با چگونگی این عمل آشنا شدیم، در ادامه به نکات طلایی مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو خواهیم پرداخت.

البته باید اشاره کنیم که استفاده از زانوبند zapiamax قبل و حتی بعد از عمل روند درمان را تسریع می‌کند. زیرا در این زانوبند از ۳ تکنولوژی جدید و موثر اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس استفاده دشه است. به همین دلیل به روند درمان، بهبودی زخم‌ها و حتی جلوگیری از تحلیل عضلات کمک خواهد کرد. پس برای کاهش درد قبل و بعد از جراحی حتما خرید zapiamax brace را انجام دهید.

نکات طلایی مراقبت بعد از عمل تعویض زانو؛ بایدها و نبایدهای بعد از عمل

بعد از انجام این عمل باید مراقب نحوه حرکت زانوی خود باشید، به ویژه در چند ماه اول پس از جراحی. با گذشت زمان، باید بتوانید به سطح قبلی فعالیت خود بازگردید. اما حتی در این صورت، باید با احتیاط حرکت کنید تا به مفصل جدید خود آسیب نرسانید. مطمئن شوید که خانه خود را برای هنگام بازگشت آماده کرده باشید تا بتوانید راحت‌تر حرکت کنید و از سقوط و افتادن جلوگیری کنید. در ادامه با مهمترین نکات در مراقبت بعد از عمل تعویض زانو آشنا خواهیم شد.

۱. بستری در بیمارستان و شرایط ترخیص بیمار؛ مدت زمان استراحت و بستری

معمولا بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بیمار ۳ تا ۵ روز در بیمارستان بستری می‌شود. مدت زمان بستری بیمار در بیمارستان به نوع جراحی و سرعت بهبودی فرد بستگی دارد. با رخ دادن موارد زیر مشخص می‌شود که بیمار آماده ترخیص است:

• بیمار به تنهایی قادر به خارج شدن از تخت خود باشد.
• دردی که متحمل می‌شود قابل تحمل باشد.
• بتواند به تنهایی از سرویس بهداشتی استفاده کند.
• قادر باشد تا به وسیله عصا یا واکر راه برود، هر چند کوتاه ولی باید به تنهایی بتواند این کار را انجام دهد.

بعد از ترخیص از بیمارستان باید به گفته‌های متخصص ارتوپد توجه کنید تا زانو درد شما در کوتاه‌ترین زمان ممکن رفع شود.

۲. آموزش به بیمار جراحی شده و مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو در خانه

متخصص ارتوپد این موارد را به بیمار بعد از جراحی تعویض مفصل توضیح خواهد داد:

• قبل از عمل باید سعی کنید شرایط خانه را طوری فراهم کنید تا به راحتی بتوانید راه بروید و بنشینید.
• وسایل خانه باید به گونه‌ای چیده شوند که مانع راه رفتن با عصا یا واکر نباشند.
• هر گونه فرش و یا قالیچه‌ای که احتمال سر خوردن را افزایش می‌دهند، باید برای مدتی جمع کنید.
• بهتر است هنگام استحمام، از صندلی مخصوص استفاده شود.
• حتما از سرویس بهداشتی فرنگی استفاده کنید.
• روی صندلی و مبلی بنشینید که ارتفاع مناسبی داشته باشد.
• وسایل مورد نیاز را در نزدیکی خود قرار دهید.

با رعایت این موارد روند درمان زانو درد و دوره بهبودی بعد از عمل را کوتاه خواهید کرد.

۳. مراقبت از زخم یکی از مهمترین موارد در مراقبت های بعد از عمل تعویض زانو

ناحیه زخم بایستی تمیز و خشک نگه داشته شود. به این صورت که پانسمانی که روی زخم قرار داده می‌شود، باید در زمان مناسب تعویض شود. در مورد زمان دقیق استحمام، با پزشک خود مشورت کنید. در صورت مشاهده علائمی مانند قرمزی یا ترشح در ناحیه زخم، پزشک را در جریان قرار دهید. زیرا می‌تواند نشانه‌ای از عفونت باشد.

۴. مراقب تورم و التهاب در جای جراحی باشید؛ علائم را بررسی کنید

معمولا چند ماه بعد از جراحی، شاهد تورم و التهاب در زانو خواهید بود. استفاده از کمپرس یخ یا بالا نگه داشتن پا، می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. در صورتی که متوجه بدتر شدن التهاب شدید، پزشک را در جریان قرار دهید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از لخته شدن خون باشد.

۵. رژیم غذایی بعد از عمل تعویض مفصل زانو مهم است؛ بعد از عمل تعویض مفصل زانو جی بخوریم؟

بعد از هر جراحی سنگین معمولا رژیم‌های پر پروتئین و پر ویتامین C مانند میوه‌جات تازه به ویژه آناناس توصیه می‌شود. معمولا در حین عمل خونریزی وجود دارد و به دلیل خونی که بیمار از دست می‌دهد، علاوه بر آهن و مکمل‌های دارویی، مصرف بیشتر پروتئین توصیه می‌شود. با مصرف پروتئین بدن می‌تواند با سرعت بیشتری خود را بهبود دهد.

در میوه‌جات نیز آناناس تازه برای بهبود زخم‌ها مناسب است. غذاهای چرب یا موادی که باعث یبوست بیشتر یا خشک می‌شوند، بخاطر اجابت مزاج کمتر توصیه نمی‌شوند. بنابراین بیمار باید از میوه جات، سبزیجات، غذاهای پر پروتئین و پر آهن بیشتر مصرف کند و همچنین ویتامین C و املاح بدن را برای پروسه ترمیم بالا ببرد.

۶. نحوه خوابیدن بعد از تعویض مفصل زانو چگونه است؟

بعد از تعویض مفصل زانو به خاطر دستکاری که در ناحیه مفصل زانو انجام می‌شود، عروق و خصوصا ورید‌ها مشکل پرفیوژن و تبادل خون را دارند. قاعدتا برای اینکه از ورم و ادم در ناحیه جراحی، مچ و کف پا جلوگیری شود به بیماران و کسانی که عمل کرده‌اند توصیه می‌شود که همیشه موقع خوابیدن ۲ بالش زیر پا بگذارند تا پا از کف زمین بالاتر رود. توجه داشته باشید که زیر زانو حتما با بالش پر شود تا از کشش و فشار روی زانو جلوگیری شود.

۷. بالارفتن از پله بعد از عمل تعویض مفصل زانو؛ کنترل فعالیت‌های بدنی بر روند بهبودی اثر دارند

جراحی مفصل زانو به دلیل بهبود کیفیت زندگی بیمار انجام می‌شود. یکی از این فعالیت‌ها بالا و پایین رفتن از پله‌هاست،‌ بنابراین با جراحی تعویض مفصل زانو هیچ گونه محدودیتی برای بالا و پایین رفتن از پله نخواهید داشت. زیرا با آسیب در مفاصل زانو و آرتروز در این ناحیه، حرکت‌های تکراری مانند بالا و پایین رفتن از پله‌ها دردناک خواهد بود.

اما باید توجه داشته باشید که بعد از جراحی زانو و در دوران بهبودی باید خیلی مراقب باشید. به این صورت که به پای جراحی شده فشار وارد کنید، از نرده‌های کنار پله برای فشار و انداختن وزن خود استفاده کنید و با یک همراه پله‌ها را طی کنید.

۸. فیزیوتراپی مهمترین جزو مراقبت بعد از عمل تعویض زانو است

فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل زانو که به بهبود قوای عضلانی کمک می‌کند، یکی از مهمترین اقدامات بعد از جراحی است. معمولا دوره‌های فیزیوتراپی به مدت چند هفته انجام می‌شود و طی آن ورزش‌هایی مانند پیاده روی و شنا توصیه می‌شود. در حالی که ورزش‌های سنگین مانند دویدن یا دوچرخه سواری باید چند ماهی به تعویق بی‌افتد. توجه داشته باشید که انتخاب نوع و شدت ورزش بعد از عمل زانو در ورند درمان تاثیر زیادی دارد. پس برای انتخاب ورزش حتما با فیزیوتراپ یا پزشک خود مشورت کنید.

۹. مدت استراحت بعد از عمل زانو چقدر است؟ بیش از اندازه استراحت نکنید

مدت استراحت بعد از عمل زانو با توجه به عملی که برای هر فرد صورت گرفته متفاوت است. برخی از مهم‌ترین عوامل که در کم یا زیاد شدن مدت زمان استراحت و دوره نقاهت تاثیرگذار هستند، شامل موارد زیر می‌شود:

• چگونگی مراقبت
• نوع جراحی
• سن بیمار
• وضعیت جسمانی

اما به طور کلی حدود ۲ تا ۶ ماه زمان نیاز است تا بیمار به صورت کامل به مفصل جدید عادت کند و بتواند کارها را همانند یک فرد سالم از سر بگیرید.

مدت زمان بهبودی بعد از عمل تعویض مفصل زانو چقدر است؟

در یکی دو روز ابتدایی بعد از جراحی بیمار به سوند ادراری یا کاتتر ادراری و لگن نیاز دارد. بعد ۷ تا ۸ روز بیمار با کمک همراه و واکر می‌تواند به دستشویی بروید و بعد از دو هفته که بخیه‌ها کشیده می‌شوند، به تنهایی باید یا با واکر باید راه برود.

توجه داشته باشید که دوره بهبودی بعد از عمل به موارد زیر بستگی دارد:

• شرایط بیمار قبل از عمل (سلامت جسمانی، قدرت پاها و عضلات پا و میزان فعالیت جسمانی)
• سن بیمار
• جراحی و کیفیت آن
• عوارض جانبی ناشی از جراحی (به عنوان مثال عفونت رد زخم روند بهبودی را کند می‌کند)
• تغذیه و مراقبت‌های بعد از جراحی

در صورت خوب بودن تمامی موارد گفته‌شده، روند بهبودی پس از عمل بین ۲ تا ۶ ماه طول خواهد کشید. البته باید اشاره کنیم که مدت زمان بهبودی برای افراد مختلف متفاوت است. اما به طور کلی بین ۲ الی ۶ ماه زمان

کلام آخر در زمینه مراقبت بعد از عمل تعویض زانو

به طورکلی، موفقیت جراحی تعویض مفصل زانو تا حد زیادی به دو فاکتور انتخاب بهترین متخصص ارتوپدی و پیروی از دستورات پزشک برای چند هفته در خانه بستگی دارد. لازم به ذکر است که مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو در چند اقدام مراقبت در خانه، رژیم غذایی، خوابیدن، ورزش و فیزیوتراپی می‌تواند در مثبت کردن هر چه بیشتر نتیجه عمل تاثیر بگذارد.

همچنین نحوه راه رفتن، دستشویی، بالا رفتن از پله‌ها و مدت زمان استراحت نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در ابتدا ممکن است توجه به مراقبت‌ها حرکات کمی دشوار باشد، ولی به مرور زمان و با تکرار می‌توانید آن‌ها را به راحتی رعایت کنید. در پایان نیز توصیه می‌شود در صورت وجود علائمی مانند تب، لرز، احساس درد، قرمزی، حساسیت به لمس نواحی پایین تنه (به جز اطراف عمل) و درد در قفسه سینه، هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. سپاس که تا انتهای مقاله مراقبت بعد از عمل تعویض زانو با ما همراه بودید.

سوالات متداول درباره مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو

۱. ایا عمل تعویض مفصل زانو خطرناک است؟

برای اکثر افراد، تعویض مفصل زانو باعث تسکین درد، بهبود تحرک و کیفیت زندگی بهتر می‌شود. به طوریکه می‌توان انتظار داشت اکثر تعویض زانوها حداقل ۱۵ تا ۲۰ سال طول بکشد. بنابراین این جراحی خطرناک هم فرض نمی‌شود.

۲. مراقبت‌های بعد از تعویض مفصل زانو کدامند؟

• تغذیه مناسب
• استفاده از عصا یا واکر
• برنامه منظم توانبخشی و فیزیوتراپی
• خم و راست کردن زانو
• ورزش های مدام و مکرر زانو
• پیاده‌روی و راه رفتن در خانه
• مصرف دقیق و منظم داروهای تجویز شده توسط پزشک

۳. بعد از جراحی تعویض مفصل زانو چه بخوریم؟

مایعات، مرکبات، ویتامین C و غذاهای دریایی.