کندرومالاسی پاتلا یا نرمی کشکک زانو که به عنوان زانو دونده نیز شناخته می‌شود. یکی از بیماری‌های شایع زانو و نتیجه استفاده بیش از حد، آسیب یا فشار زیاد به زانو است. در طی این عارضه، غضروف زیرین کشکک زانو نرم شده و تحلیل می‌رود. این اتفاق موجب درد و التهاب در مفصل زانو می‌شود. میزان شیوع این بیماری معمولا بین ورزشکاران، زنان و افراد مسن یا دارای اضافه وزن بیشتر است. در این مطلب به بررسی دقیق‌تر علت‌ها، علائم، و بهترین درمان‌های کندرومالاسی می‌پردازیم، و در آخر راهکارهایی را برای پیشگیری از این عارضه معرفی می‌کنیم.
کندرومالاسی پاتلا علائم مختلفی را به همراه دارد که عبارتند از:
شدت و نوع این علائم می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
کشکک زانو یکی از قسمت‌های مفصل زانو است، که وظیفه توزیع نیرو و کاهش فشار روی استخوان ران را بر عهده دارد. گاهی این قسمت تحت تأثیر عوامل مختلف دچار آسیب می‌شود، از جمله:
اولین مرحله برای تشخیص کندرومالاسی پاتلا، انجام معاینه‌های فیزیکی توسط پزشک است. پزشک بعد از بررسی سوابق پزشکی شما و ارزیابی علائم، به منظور تأیید قطعی و بررسی میزان آسیب تست‌های تصویربرداری مثل رادیوگرافی، ام آر آی یا سی تی اسکن را نیز تجویز می‌کند. دیگر روش تشخیص این بیماری، استفاده از روش کم تهاجمی آرتروسکوپی است. به این شکل که پزشک یک دوربین بسیار کوچک (آرتروسکوپ) را از طریق یک برش جزئی وارد زانو می‌کند تا به طور دقیق مفصل و بافت‌های نرم این ناحیه را مشاهده و بررسی کند.
در اغلب موارد، آسیب ناشی از کندرومالاسی را چنانچه در مراحل ابتدایی باشد می‌توان با کمک روش‌های خانگی و با تغییر سبک زندگی بهبود بخشید. در ادامه چند راهکار که به تسکین و بهبود علائم شما کمک می‌کنند را معرفی می‌کنیم:
اولین قدم برای کاهش فشار روی زانو، استراحت کردن است. سعی کنید مدتی از انجام فعالیت‌هایی مثل دویدن، پریدن یا بالا و پایین رفتن از پله‌ها خودداری کنید. همچنین برای این که از فشار و تنش بیشتر روی زانو بکاهید می‌توانید از عصا یا بریس زانو (زانوبند طبی) کمک بگیرید.
کمپرس یخ یکی از درمان‌های خانگی ساده برای کاهش التهاب است. برای این منظور می‌توانید هر ۳ تا ۴ ساعت یک بار، به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کیسه یخ را روی زانوی آسیب دیده قرار دهید.
ماساژ دادن با افزایش جریان خون به کاهش درد شما خیلی کمک می‌کند. می‌توانید برای سهولت ماساژ از روغن‌های طبیعی مثل نارگیل یا روغن زیتون استفاده کنید و به آرامی ناحیه ران و اطراف زانو را ماساژ دهید.
موادغذایی که به سلامت مفاصل و کاهش التهاب کمک می‌کند را در رژیم غذایی خود قرار دهید، از جمله:
-غذاهای ضدالتهاب مثل زنجبیل، زردچوبه، سیر و روغن زیتون
– لبنیات
– ماهی
– تخم‌مرغ
علاوه بر این مصرف مکمل‌هایی مثل گلوکوزامین و کندرویتین، امگا ۳، کلاژن و ویتامین C برای تقویت مفاصل و غضروف‌ها، و همینطور کاهش التهابات مفید است.
انتخاب یک کفش مناسب با کفی طبی، می‌تواند فشار اضافی را از روی زانو برداشته و به تسکین درد زانو و جلوگیری از ایجاد آسیب‌های جدی‌تر کمک کند.
همانطور که اشاره شد یکی از اصلی‌ترین دلایل نرمی غضروف زانو، اضافه وزن است. وزن بالا با ایجاد فشار بیش از حد روی زانو می‌تواند باعث آسیب کشکک شود. از این رو اگر مشکل کندرومالاسی پاتلا دارید بهتر است با پیروی از یک برنامه درست (غذایی و تمرینی) وزن‌تان را کاهش دهید.
فیزیوتراپی زانو یکی از مؤثرترین روش‌ها برای بهبود مشکلات مفصلی و عضلانی این ناحیه است. انجام تمرینات تقویتی، کششی و اصلاحی زیر نظر یک فیزیوتراپیست می‌تواند هم به کاهش درد، بهبود عملکرد زانو و جلوگیری از پیشرفت بیماری شما کمک کند.
با انجام این راهکارهای خانگی می‌توان علائم نرمی کشکک زانو را کاهش داد و از بدتر شدن آن جلوگیری کرد. اما اگر با وجود این روش‌ها درد ادامه داشت، بهتر است به پزشک مراجعه شود تا درمان‌های تخصصی‌تری دریافت کنید.
پرکاربردترین داروهایی که با کاهش درد و التهاب، به درمان کندرومالاسی پاتلا کمک می‌کنند، عبارتند از:
مثل: ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک
مزایا: کاهش فوری درد و التهاب
معایب: عوارض جانبی از جمله مشکلات گوارشی (زخم معده)
مثل: استامینوفن
مزایا: گزینه مناسب برای بیماران با مشکلات گوارشی که نمی‌توانند داروهای NSAIDs مصرف کنند
معایب: اثربخشی کمتر در مقایسه با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
مثل: گلوکوزامین، کندرویتین سولفات، متیل سولفونیل متان و کلاژن
مزایا بهبود و تقویت غضروف‌ها و کاهش درد در درازمدت
معایب: روند اثرگذاری آهسته و نیاز به مصرف طولانی‌مدت
مثل: تزریق کورتیکواستروئیدها و تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)
مزایا: کاهش سریع درد و التهاب، کمک به بازسازی غضروف و بهبود عملکرد مفصل زانو
معایب: احتمال عفونت و محدودیت در دفعات تزریق
مثل: متوکاربامول و تیزانیدین
مزایا: کاهش گرفتگی‌ها و بهبود عملکرد حرکتی زانو
معایب: خواب آلودگی و ضعف عضلانی
در موارد شدیدتر و در شرایط عدم پاسخ به درمان‌های قبلی، پزشک ممکن است جراحی را به شما توصیه کند. در حال حاضر چندین نوع جراحی برای درمان کندرومالاسی پاتلا وجود دارد که رایج‌ترین آنها عبارتند از:
در این روش جراحی که یک روش کم تهاجمی محسوب می‌شود، پزشک با کمک یک دوربین کوچک (آرتروسکوپ) ابتدا به بررسی مفصل زانو و میزان تغییرات غضروفی، و بعد حذف بافت‌های آسیب‌دیده می‌پردازد. این روش برای آسیب‌های خفیف تا متوسط مناسب‌تر است.
معمولا این روش در شرایطی که آسیب‌های غضروفی شدید باشد، به بیماران توصیه می‌شود. پیوند غضروفی-استخوانی (OATS) و کاشت سلول‌های غضروفی (ACI) از جمله این روش‌ها هستند.
در برخی موارد، غضروف زانو به درستی در شیار استخوان ران قرار نمی‌گیرد که همین امر باعث ایجاد فشار زیاد روی غضروف می‌شود. در این روش جراح محل اتصال کشکک را تغییر می‌دهد تا فشار اضافی را از روی غضروف حذف و علائمی مثل درد زانو را کاهش دهد.
در صورت پیشرف بیماری و گستردگی آسیب غضروفی، تعویض مفصل زانو گزینه مناسب‌تری است. در این روش جراح قسمتی یا کل غضروف را خارج و از پروتز مصنوعی به عنوان جایگزین استفاده می‌کند.
انتخاب هر یک از این روش‌ها به شت بیماری و شرایط جسمانی شما بستگی دارد.
مدت زمان درمان نرمی غضروف زانو، به شدت آسیب و نوع روش درمان انتخابی بستگی دارد. در موارد خفیف و در مراحل ابتدایی بیماری می‌توان با کمک تغییر سبک زندگی و انجام تمرینات فیزیوتراپی طی ۶ تا ۸ ماه به بهبودی رسید. در موارد متوسط، طول دوره درمان ممکن است بین ۳ تا ۶ ماه زمان ببرد، و در شرایطی که بیماری پیشرفت کرده باشد و به جراحی نیاز پیدا کنید روند بهبودی بیشتر از ۶ ماه ممکن است طول بکشد.
البته این زمان‌ها تقریبی بوده و بسته به رعایت دستورات پزشک، انجام تمرینات تقویتی و اجتناب از فعالیت‌های آسیب‌زا برای زانو، فرآیند بهبودی شما ممکن است کوتاه‌تر یا طولانی‌تر از مقدار گفته شده باشد.
یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش درد و التهاب این بیماری، انجام تمرینات ورزشی مخصوص است (آشنایی با بهترین ورزش برای درمان زانو درد). به ویژه انجام ورزش‌هایی که عضلات چهارسر ران را هدف قرار می‌دهند به تقویت مفصل زانو خیلی کمک می‌کنند. در ادامه با چند تمرین ورزشی مفید برای بهبود بیماری کندرومالاسی پاتلا آشنا می‌شویم:
با توجه به این که شرایط جسمانی و شدت بیماری هر فرد با دیگری متفاوت است، بهتر است حرکات ورزشی و تمرینات توانبخشی توسط پزشک یا یک فیزیوتراپیست ارائه شود.
کندرومالاسی پاتلا یکی از عارضه‌های شایع زانو است، که موجب ساییدگی یا نرم شدن غضروف کاسه زانو (کشکک) می‌شود. به همین دلیل به این بیماری نرم شدن کشکک زانو نیز گفته می‌شود. این عارضه بین افرادی که فشار زیادی به زانوی خود وارد می‌کنند شایع‌تر است، مانند ورزشکاران، افراد دارای اضافه وزن و همینطور زنان (به دلیل مسائل آناتومیکی). خوشبختانه این بیماری را اگر در مراحل ابتدایی باشد می‌توان با تغییر سبک زندگی، درمان‌های کم‌تهاجمی و همینطور انجام تمرینات توانبخشی و کششی مناسب، تا حد قابل توجهی بهبود بخشید. چنانچه درد و التهاب زانو با وجود درمان‌های اولیه برطرف نشد و ادامه پیدا کرد، بهتر است برای بررسی دقیق با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
نرمی کشکک زانو به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد از جمله، وارد شدن فشار یا تنش بیش از اندازه روی زانو، آسیب‌دیدگی غضروف زانو، ناهنجاری‌های آناتومیکی، ضعف عضلات ران و چاقی.
اصلی‌ترین علائم این عارضه، حساسیت و درد در ناحیه زانو است. دیگر نشانه‌های این بیماری ممکن است به شکل صدا دادن زانو (صدای خرد شدن)، تورم زانو، ضعف و کاهش دامنه حرکتی بروز کند.
بله، در بیشتر موارد و در صورتی که بیماری در مراحل اولیه باشد با استراحت، تغییر سبک زندگی و فیزیوتراپی بهبود پیدا می‌کند. در صورت پیشرفت بیماری نیز می‌توان با جراحی آن را درمان کرد.
فروشگاه اینترنتی فست طب با تامین محصولات و کالای پزشکی برخوردار از تکنولوژی روز دنیا از طریق شرکت های بین المللی، تلاش می‌کند کیفیت در روند درمان بیماری را برای مشتریان به ارمغان آورد.
