پیچ خوردگی زانو یکی از آسیب‌های رایج است که می‌تواند به دلیل ورزش‌های پرفشار، تصادفات یا حرکت‌های ناگهانی رخ دهد. این آسیب می‌تواند به شدت توانایی حرکت شما را محدود کند و در صورت عدم درمان مناسب، مشکلات بلندمدتی ایجاد کند. اگر به درستی درمان نشود، ممکن است باعث درد مزمن، بی‌ثباتی مفصل و حتی آسیب‌های دائمی شود.
در این مقاله، به بررسی علائم پیچ خوردگی زانو، انواع آسیب‌ها، روش‌های تشخیص و درمان، و راه‌های پیشگیری و مراقبت بعد از آسیب می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم از زانوهای خود بهتر مراقبت کنید.
متداول‌ترین ساختارهایی که در عارضه پیچ خورده زانو دچار آسیب می‌شوند، رباط‌ها و منیسک هستند. داخل زانوها دو جفت رباط وجود دارد که وظیفه آنها حفظ ثبات مفصل زانو است. رباط‌های جانبی (medial and lateral) در کناره‌های مفصل زانو قرار دارند و به صورت پهلو به پهلو ثبات زانو را کنترل می‌کنند.
رباط‌های صلیبی یعنی Posterior cruciate ligament و Anterior Cruciate Ligament (ACL و PCL) در داخل مفصل زانو قرار دارند و حرکت رو به جلو و عقب زانو را کنترل می‌کنند. پوشش مفصل زانو در قسمت بالای استخوان ساق پا (درشت نی)، دو قطعه هلالی شکل از غضروف لاستیکی فوق العاده ضخیم به نام مینیسک است. مینیسک‌ها اجسام بالشتکی مانندی در اطراف مفصل هستند که به زانو اجازه می‌دهند تا به آرامی حرکت کند.
برای درمان هر عارضه باید در درجه اول از طریق بررسی علائم آسیب، علت آن را به درستی تشخیص دهید. پیچ خوردگی زانو یکی از صدماتی است که دارای علائم مشابه با شکستگی، کوبیدگی و التهاب زانو است. به همین دلیل پس از در نظر گرفتن علائم زیر، برای تشخیص دقیق‌تر باید آزمایش‌های تصویر برداری انجام دهید.
• درد شدید: یکی از نشانه‌های اصلی پیچ خوردگی زانو، درد در ناحیه مفصل است.
• تورم: آسیب به رباط‌ها یا مینیسک‌ها معمولاً باعث تورم در زانو می‌شود.
• کاهش دامنه حرکت: در نتیجه پیچ خوردگی، حرکت مفصل زانو ممکن است محدود شود.
• قرمزی و گرما: ممکن است به دلیل التهاب، پوست زانو قرمز و گرم به نظر برسد.
پیچ خوردن زانو معمولاً به دلیل تغییرات ناگهانی در جهت حرکت، سرعت، یا برخورد با اشیای سنگین رخ می‌دهد. این آسیب‌ها بیشتر در ورزش‌هایی که نیاز به تغییرات سریع در جهت یا سرعت دارند، مشاهده می‌شود. برخی از شایع‌ترین علل پیچ خوردگی زانو شامل موارد زیر هستند:
• ورزش‌های پرفشار: ورزش‌هایی مانند فوتبال، راگبی، اسکی، بسکتبال و والیبال که در آنها تغییرات ناگهانی در جهت یا سرعت بدن ضروری است، از جمله عواملی هستند که می‌توانند به پیچ خوردن زانو منجر شوند.
• تغییر سرعت یا جهت به طور ناگهانی: زمانی که فرد به طور ناگهانی شروع به دویدن، توقف یا تغییر مسیر می‌کند، زانو ممکن است تحت فشار شدید قرار گیرد و باعث پیچ خوردگی شود.
• برخورد با اشیای سنگین یا دیگر بازیکنان: در ورزش‌هایی مانند فوتبال و راگبی، برخوردهای شدید با دیگر بازیکنان یا اشیاء سنگین مانند توپ یا تجهیزات ورزشی می‌تواند منجر به پیچ خوردگی زانو شود.
• افتادن یا تصادف: در هنگام افتادن یا تصادف‌های فیزیکی، زانو تحت فشار زیادی قرار می‌گیرد که می‌تواند به آسیب‌های پیچ خوردگی منجر شود.
• ضعف عضلانی یا مشکلات ساختاری در زانو
پیچ خوردن زانو ممکن است در رباط‌ها و قسمت‌های مختلف زانو ایجاد شود. متناسب با محل و شدت پیچ خوردگی، عوارض این عارضه نیز متفاوت خواهد بود.
پیچ خوردگی زانو می‌تواند به بخش‌های مختلف زانو آسیب برساند که هر کدام نیاز به درمان خاص خود دارند. مهمترین انواع آسیب در پیچ خوردن زانو شامل موارد زیر هستند:
آسیب‌های شایع پیچ خوردن زانو و درجات آن
پیچ خوردن زانو به آسیب به رباط‌ها یا تاندون‌ها اشاره دارد که ممکن است به دلیل چرخش ناگهانی زانو یا برخورد شدید به وجود آید. شدت آسیب به سه درجه تقسیم می‌شود که هر کدام نیاز به درمان متفاوتی دارند:
• پیچ خوردگی درجه ۱: در این مرحله، رباط‌ها فقط کمی کشیده می‌شوند و هیچ پارگی در آنها وجود ندارد. درد و تورم ملایم است و معمولاً بهبود می‌یابد.
• پیچ خوردگی درجه ۲: در این مرحله، تعدادی از الیاف‌های رباط پاره شده‌اند. درد و تورم بیشتر از درجه ۱ است و نیاز به مراقبت‌های درمانی ویژه مانند فیزیوتراپی دارد.
• پیچ خوردگی درجه ۳: در این وضعیت، رباط به طور کامل پاره شده است. این نوع آسیب به جراحی و درمان‌های ویژه نیاز دارد تا مفصل زانو به حالت طبیعی بازگردد
• رباط صلیبی قدامی (ACL): آسیب به این رباط یکی از رایج‌ترین آسیب‌ها در پیچ خوردگی زانو است که معمولاً در اثر تغییرات ناگهانی جهت یا ضربات شدید ایجاد می‌شود.
• رباط صلیبی خلفی (PCL): آسیب به PCL معمولاً در تصادفات یا ضربات از جلو رخ می‌دهد.
• رباط کولترال داخلی (MCL) و خارجی (LCL): این رباط‌ها در طرفین زانو قرار دارند و در اثر ضربات جانبی به زانو دچار آسیب یا گاهی پارگی رباط می‌شوند.
تاندون‌ها به عضلات و استخوان‌ها متصل می‌شوند و در پیچ خوردگی زانو ممکن است دچار کشیدگی یا پارگی شوند. تاندون پاتلا که کشکک زانو را به استخوان درشت‌نی متصل می‌کند، ممکن است در اثر پیچ خوردگی تحت فشار قرار گیرد. پیچ خوردن زانو در ورزش بیشتر به این عارضه ختم می شود.
مینیسک‌ها دو قطعه غضروفی هستند که بین استخوان‌های ران و ساق قرار دارند. پارگی مینیسک یکی از آسیب‌های رایج در پیچ خوردگی زانو است.
آسیب به مینیسک داخلی یا خارجی: معمولاً در اثر پیچ خوردگی‌های شدید یا حرکت‌های چرخشی ناگهانی رخ می‌دهد.
آسیب به کشکک زانو: کشکک زانو که به عنوان پاتلا شناخته می‌شود، ممکن است دچار جابجایی یا آسیب شود. آسیب به کشکک ممکن است منجر به درد شدید در ناحیه جلویی زانو شود.
در صورت پیچ خوردگی شدید، ممکن است غضروف‌ها یا استخوان‌های زانو آسیب ببینند یا زانو دچار رگ به رگ شدن گردد.
• آسیب به غضروف‌ها: می‌تواند به مشکلات مزمن مانند آرتروز منجر شود.
• آسیب به استخوان‌ها: ممکن است منجر به شکستگی‌های جزئی در ناحیه زانو شود.
O’Donoghue’s Triad یا صدمات سه‌گانه زمانی اتفاق می‌افتد که سه ساختار مختلف زانو به طور همزمان آسیب می‌بینند. معمولاً این آسیب‌ها شامل رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط جانبی داخلی (MCL) و مینیسک داخلی هستند. این نوع آسیب‌ها به دلیل شدت زیاد نیروی وارده به زانو رخ می‌دهند و نیاز به درمان‌های پیچیده‌تری دارند. روند بهبودی معمولاً طولانی‌تر است و نیاز به جراحی و فیزیوتراپی دارد.
عوامل مختلفی می‌توانند باعث پیچ خوردن زانو شوند که مهمترین آنها عبارتند از:
اگر شما هم اخیرا دچار پیچ خوردگی زانو شده‌اید و نمی‌دانید که چگونه درد و تورم زانوهای خود را کاهش دهید، مطالب ادامه این مقاله مخصوص شماست! پیچ خوردگی زانو جزء صدماتی است که تمام افراد تا به حال حداقل یک مرتبه تجربه کرده‌اند. به همین دلیل روش‌های درمانی موثر و مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد.
اگر پیچ خوردگی زانو شدیدتر باشد یا علائم آن بهبود نیابد، ممکن است به درمان‌های پیشرفته‌تر نیاز باشد:
• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی شامل تمرینات خاص برای تقویت عضلات اطراف زانو، افزایش دامنه حرکتی و بازگرداندن توانایی حرکت طبیعی است. فیزیوتراپی زانو می‌تواند به تسریع بهبودی و جلوگیری از آسیب‌های آینده کمک کند.
• تزریق پلاسمای غنی‌شده با پلاکت (PRP): این روش درمانی برای کاهش التهاب و تسریع بهبودی استفاده می‌شود. در این روش، پلاکت‌های خون خود بیمار به ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا به ترمیم بافت کمک کند.
• جراحی: در صورت آسیب‌های شدید به رباط‌ها یا مینیسک، ممکن است جراحی برای ترمیم یا بازسازی رباط‌ها و غضروف‌های آسیب‌دیده نیاز باشد. این جراحی‌ها معمولاً برای آسیب‌های درجه ۳ پیچ خوردگی زانو توصیه می‌شود.
پیچ خوردگی زانو می‌تواند به سرعت باعث بروز درد شدید، تورم و محدودیت در حرکت شود. بنابراین، در ساعات اولیه آسیب، درمان سریع و مؤثر می‌تواند از تشدید وضعیت جلوگیری کرده و به بهبودی سریع‌تر کمک کند. در اینجا برخی از روش‌های سریع و مؤثر برای تسکین درد و تسریع روند بهبودی آورده شده است:
استفاده از کمپرس یخ یکی از مؤثرترین روش‌ها برای کاهش تورم و درد در مراحل اولیه پیچ خوردگی زانو است. یخ به کاهش التهاب کمک می‌کند و جریان خون در ناحیه آسیب‌دیده را کاهش می‌دهد که باعث کاهش تورم و تسکین درد می‌شود.
استراحت یکی از پایه‌ای‌ترین روش‌ها برای درمان پیچ خوردگی زانو است. برای جلوگیری از آسیب بیشتر و تسریع بهبودی، لازم است که از حرکت‌های شدید و فشار به زانو خودداری کنید.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد، تورم و التهاب کمک کنند. این داروها به طور ویژه در مراحل اولیه پیچ خوردگی زانو مؤثر هستند.
بالا نگه داشتن زانو نسبت به سطح بدن می‌تواند به کاهش تورم کمک کند. این روش از تجمع مایعات در ناحیه آسیب‌دیده جلوگیری کرده و به بهبود سرعتی‌تر زانو کمک می‌کند.
خرید زانوبند زاپیامکس بهینه‌ترین راهکار برای رهایی از هر گونه درد زانو است. زاپیامکس (Zapiamax) یک زانوبند پزشکی آلمانی از برند زایسترونیک است. این زانوبند با سه فناوری اولتراسوند (Ultransound)، اینفرارد (Infrared) و کلاک پالس (Clock Pluse) در درمان و تسکین دردهای عضلانی زانو تاثیر زیادی دارد. تکنولوژِی UIC از جدیدترین و بهترین تکنولوژی‌های روز دنیا است که موجب افزایش کیفیت زاپیامکس می‌شود. با کمک تکنولوژی UIC و تاثیر آن بر آسیب‌های ایجاد شده، به راحتی درد و ناراحتی زانو از بین خواهد رفت.
در کنار درمان‌های پزشکی و فیزیوتراپی، برخی از روش‌های طب سنتی می‌توانند به تسکین درد و التهاب ناشی از پیچ خوردگی زانو کمک کنند. طب سنتی با استفاده از گیاهان دارویی و تکنیک‌های طبیعی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کرده و در کاهش درد مؤثر باشد. در اینجا به برخی از روش‌های طب سنتی برای درمان پیچ خوردگی زانو اشاره می‌کنیم:
چندین گیاه دارویی وجود دارند که خاصیت ضد التهابی دارند و می‌توانند در کاهش درد و التهاب پیچ خوردگی زانو مؤثر باشند. برخی از این گیاهان عبارتند از:
ماساژ با روغن‌های گیاهی یکی دیگر از روش‌های طب سنتی برای تسکین درد و کاهش التهاب است. روغن‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند به کاهش درد در ناحیه آسیب‌دیده کمک کنند:
استفاده از حمام آب گرم و نمک اپسوم یکی از روش‌های ساده و مؤثر برای تسکین درد و کاهش التهاب زانو است. نمک اپسوم به دلیل داشتن منیزیم به کاهش تنش عضلانی و تسکین درد کمک می‌کند.
استفاده از کمپرس‌های گیاهی می‌تواند درد و التهاب ناحیه آسیب‌دیده را کاهش دهد. برخی از گیاهان مانند آلوئه‌ورا و بابونه به طور طبیعی خاصیت ضد التهابی دارند.
بسیاری از افراد ممکن است پس از بهبودی اولیه پیچ خوردگی زانو احساس کنند که مفصل به حالت عادی برگشته است، اما پیچ خوردگی‌های شدید یا درمان‌های نادرست می‌توانند تاثیرات بلندمدتی بر زانو داشته باشند. این بخش می‌تواند به خوانندگان کمک کند تا به خطرات و مشکلات احتمالی طولانی‌مدت توجه کنند.
• آرتروز زانو: آسیب‌های پیچ خوردگی می‌توانند باعث تخریب غضروف‌ها و آسیب‌های دژنراتیو در زانو شوند که به آرتروز منجر می‌شود.
• بی‌ثباتی زانو: آسیب به رباط‌ها می‌تواند باعث بی‌ثباتی مفصل زانو شود که ممکن است در طولانی‌مدت منجر به افزایش خطر آسیب‌های مکرر گردد.
• درد مزمن: در صورتی که آسیب به درستی درمان نشود، درد مزمن و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره ممکن است ادامه یابد.
در این بخش می‌توان به راهکارهایی برای پیشگیری از پیچ خوردگی زانو در زندگی روزمره پرداخت که می‌تواند برای همه افراد، از ورزشکاران تا افراد غیرورزشی، مفید باشد. این نکته‌ها برای حفظ سلامت زانو مهم هستند:
• گرم کردن قبل از فعالیت: همیشه قبل از انجام هر نوع ورزش یا فعالیت فیزیکی، بدن خود را گرم کنید تا از آسیب‌ها جلوگیری کنید.
• استفاده از کفش‌های مناسب: استفاده از کفش‌هایی که از حمایت کافی برای زانو برخوردار هستند می‌تواند از آسیب به مفاصل جلوگیری کند.
• آموزش تکنیک‌های صحیح حرکت: یادگیری نحوه صحیح انجام ورزش‌ها و فعالیت‌های روزمره می‌تواند فشار روی زانو را کاهش دهد.
تغذیه مناسب با مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D می‌تواند به حفظ سلامت مفاصل کمک کند.
• غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D: برای تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از مشکلات مفصلی.
• غذاهای ضد التهاب: مانند ماهی‌های چرب (سالمون، ماهی تن) و غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها برای کاهش التهاب و بهبود زانو.
• ژلاتین و کلاژن: این ترکیبات به بهبود سلامت غضروف‌ها کمک می‌کنند و در مکمل‌های طبیعی برای تقویت مفاصل استفاده می‌شوند.
• گلوکوزامین و کندرویتین: برای حفظ سلامت غضروف‌ها و جلوگیری از تخریب آنها.
• امگا ۳: برای کاهش التهاب و درد مفصلی.
• کلاژن هیدرولیز شده: به بازسازی و تقویت غضروف‌ها کمک می‌کند.
پس از پیچ خوردگی، استراحت، استفاده از کمپرس یخ، و مصرف داروهای ضد التهابی می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند. همچنین، از انجام حرکات سنگین که ممکن است باعث تشدید آسیب شوند، باید خودداری کرد. تمرینات فیزیوتراپی و استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک می‌تواند بهبودی را تسریع کند. برای جلوگیری از آسیب‌های مکرر و حفظ سلامت زانو در بلندمدت، تقویت عضلات زانو و استفاده از تجهیزات محافظتی توصیه می‌شود.
در صورت پیچ خوردن زانو، ابتدا باید استراحت کنید، از کمپرس یخ برای کاهش تورم استفاده کنید، و زانو را بالا نگه دارید. در صورتی که درد و تورم شدید باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
در فوتبال، پیچ خوردگی زانو ممکن است ناشی از تغییرات ناگهانی جهت یا ضربات شدید باشد. درمان معمولاً شامل استراحت، کمپرس یخ، داروهای ضد درد، و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو است. در صورت آسیب شدید، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
مدت زمان بهبودی پیچ خوردن زانو بسته به شدت آسیب متفاوت است. در آسیب‌های خفیف، ممکن است چند روز تا چند هفته زمان ببرد، در حالی که در آسیب‌های شدیدتر که نیاز به جراحی دارند، ممکن است چند ماه طول بکشد.
در اکثر موارد پیچ خوردگی زانو با روش‌های غیرجراحی مانند استراحت، فیزیوتراپی و دارو درمان می‌شود. اما در صورت آسیب‌های شدید به رباط‌ها یا مینیسک‌ها که باعث بی‌ثباتی زانو می‌شود، ممکن است جراحی ضروری باشد.
پیچ خوردگی زانو در کودکان ممکن است با بزرگسالان متفاوت باشد زیرا استخوان‌ها و مفاصل در حال رشد هستند. درمان‌ها معمولاً مشابه هستند، اما نیاز به دقت بیشتر در خصوص رشد و توسعه استخوان‌ها و مفاصل در کودکان وجود دارد.
فروشگاه اینترنتی فست طب با تامین محصولات و کالای پزشکی برخوردار از تکنولوژی روز دنیا از طریق شرکت های بین المللی، تلاش می‌کند کیفیت در روند درمان بیماری را برای مشتریان به ارمغان آورد.
