تنگی کانال مچ دست اختلالی است که طی آن فضای کوچک کانال عصب تنگ شده و اعصاب و نخاع را تحت فشار قرار می‌دهد. به دنبال این عارضه درد، گرفتگی، ضعف و کرختی در پایین کمر، پاها، شانه و دست‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب به دلیل بیماری‌های مرتبط با افزایش سن مثل آرتروز ایجاد می‌شود. ضخیم شدن رباط‌های کمر یا فتق دیسک از دیگر علت‌های بروز این بیماری است. زنان، افراد بالای ۵۰ سال و افرادیکه تحت عمل‌های جراحی کمر قرار دارند بیشتر در معرض این بیماری هستند. در ادامه این مطلب از مجله فست طب سعی داریم به بررسی تنگی کانال مچ دست، علل و روش‌های درمان تنگی کانال مچ دست یا سندرم تونل کارپال خواهیم پرداخت.

تنگی کانال مچ دست چیست؟ اگر تنگی کانال دست درمان نشود چه می‌شود؟

شاید بسیاری از افرادیکه که به بیماری تنگی کانال عصبی دچار شده‌اند به طور کامل این بیماری را نشناخته باشند. شناخت این بیماری نیازمند شناخت ستون فقرات است؛ ستون فقرات بدلیل وجود مهره‌ها و دیسک‌های بین مهره‌ای قادر است در تمامی جهات حرکت کند. کانال عصبی که نخاع در درون آن حفاظت می‌شود از فضایی بین دیسک‌ها و مهره‌ها عبور می‌کند. حال اگر براثر یک بیماری مثل آرتروز یا پارگی دیسک فضای کانال عصبی کوچک شود و این فشار به اعصاب عصبی فشار وارد کند تنگی کانال عصبی ایجاد می‌شود. این بیماری با درد شدید و اسپاسم به خصوص در پاها همراه است. پس رد صورت عدم درمان تنگی کانال مچ دست، بیمار درد زیادی را تجربه می‌کند و در انجام کارهای دستی خود دچار مشکل می‌شود.

یکی از روش‌های عالی برای تسکین درد ناشی از سندرم تونل کارپال، استفاده و خرید کامفواستریپ است. این پد با داشتن سه تکنولوژی بسیار موثر فیزیوتراپی خود به راحتی درد و ناارحتی را در دست از بین می‌برد. این تکنولوژی‌ها شامل اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس است. در ادامه بیشتر با این پد ضد درد آشنا خواهیم شد.

علائم تنگی کانال مچ دست؛ علائم خفیف تا شدید این مشکل

علائم تنگی کانال مچ دست یا سنردم تونل کارپال آرام آرام شروع شده و بتدریج رو به وخامت می‌گذارد. می‌توان نشانه‌های تنگی کانال عصبی دست را در گردن، کمر، پاها و دست‌ها مشاهده کرد. از شایع‌ترین علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد سیاتیک (درد کمر، باسن و پاها)
• گرفتگی مکرر پا (اسپاسم)
• درد باسن
• گزگز پا
• افتادگی ضعف پا
• کاهش درد هنگام خم شدن یا نشستن و خم شدن
• تشدید درد با ایستادن
• تسکین درد با بالا آوردن زانو
• اختلال در عملکرد مثانه و روده
• از دست دادن میل جنسی

در موارد شدید، تنگی نخاع ممکن است باعث فلج جزئی یا کامل پا شود که نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.علائم سندرم تونل کارپال می‌تواند در هر فرد با فرد دیگر با توجه به شرایط خاص بیمار متفاوت باشد. اما اغلب چند مورد از نشانه های فوق در بیمار مشاهده می شود.

علت تنگی کانال مچ دست چیست؟ چرا افراد به این مشکل دچار می‌شوند؟

بیماری‌های مختلفی می‌تواند باعث ایجاد این بیماری شود اما یکی از مهم‌ترین آنها بیماری‌هایی مثل آرتروز هستند که با تحلیل مفاصل و غضروف‌ها همراه هستند.

• ارتریت از جمله آرتروز (استئوآرتریت)
• ضخیم شدن رباط ستون فقرات در اثر استئوآرتریت
• فتق دیسک (بیرون زدگی دیسک)
• افزایش قطر لیگمون ها
• رشد استخوان های زائد در ستون فقرات
• صدمه به ستون فقرات
• تومورها
• بیماری پاژه
• بیماری دژنراتیو دیسک
• بیماری اسپوندیلوآرتریت (بیماری های عفونت روماتیسمی)

چه کسانی بیشتر در معرض تنگی کانال دست قرار دارند

شیوع این بیماری اغلب در افراد بالای ۵۰ سال که زندگی کم تحرکی دارند شایع است. چراکه تنگی کانال مچ دست درنتیجه ضعف در عضلات، کاهش آب در دیسک کمر و بدنبال آن افزایش اصطکاک بین استخوانی ناشی از تحلیل غضروف‌ها ایجاد می‌شود. افرادیکه بیشتر در معرض این بیماری هستند شامل:

• مبتلایان به انواع آرتریت
• زنان
• افراد بالای ۵۰ سال
• افرادیکه به طور مادرزایی کانال عصبی باریکی دارند
• کسانی که جراحی ستون فقرات داشته‌اند

البته آسیب دیدگی‌های ستون فقرات ناشی از صانحه و تنگی مچ دست مادرزایی نیز می‌تواند منجر به بروز این بیماری در میان افراد جوان نیز باشد. خطرات عمل تنگی کانال نخاعی کمر یا کانال دست را با کمک پزشک باید کنترل کرد.

تشخیص تنگی کانال مچ دست با روش‌های تصویربرداری و تست عصبی

پزشک معالج پس از بررسی سابقه پزشکی بیماری‌های زمینه ای و ارثی برای تشخیص دقیق‌تر ممکن است از یک یا چند مورد از روش‌های زیر استفاده کند:

• رادیوگرافی (تصویربرداری با اشعه ایکس) : این روش تغییرات استخوانی را نشان می دهد.
• سی تی اسکن
• ام ار ای: این روش با فراهم کردن تصاویر سه بعدی از ستون فقرات هر گونه تغییر، بافت اضافی، تومور و ناهنجاری‌های ناحیه ستون فقرات را نشان میدهد.
• الکترومیوگرافی: در این تست چند سوزن وارد پوست می‌شود و از طریق آن فعالیت‎‌های الکتریکی عضله به شکل موج بر روی یک نمایشگر نمایش داده می‌شود.

نوار عصب عضله برای بررسی سلامت عضله و عصب انجام می‌شود.

درمان تنگی کانال مچ دست؛ راهکاری بیرا رفع مشکلات

به طور کلی درمان قطعی برای تنگی کانال دست وجود ندارد، اما ورزش و مدیتیشن بشدت می‌تواند باعث تسکین درد در بیماران شود. تمرین ورزشی منظم با تقویت عضلات دست و بالاتنه ضمن افزایش دامنه حرکت و تقویت عضلات از تحلیل دیسک و بدنبال آن تخریب غضروف‎‌ها و آسیب‌های استخوانی می‌کاهد.

همچنین، مصرف داروهای بدون نسخه مثل استامینوفن و داروهای غیراستروئیدی نیز می‌تواند به کاهش درد بیمار کمک کند. در موارد حادتر از تزریق کورتون به گردن یا پشت برای کاهش التهاب استفاده می‌شود. با این حال در موارد تنگی کانال دست شدید ممکن است بیمار ناچار به عمل جراحی شود که شانس بازگشت علائم حتی پس از عمل نیز وجود دارد. اما خبر خوب اینکه تنها ۵ درصد بیماران مبتلا به تنگی کانال مچ دست به جراحی نیاز پیدا می‌کنند و اغلب بیماران با روش های غیر جراحی سندرم تونل کارپال احساس بهبودی می‌کنند.

استفاده از پد ضد درد کامفواستریپ روشی نوین برای تسکین درد در نواحی مختلف بدن است. این پد با طول بلندی که دارد به راحتی دور قسمت‌های مختلف بدن از جمله مچ دست، بازو، ران و ساق پا تاب می‌خورد. در کامفواستریپ از سه تکنولوژی خاص اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس استفاده شده است که اثرات زیر را در ناحیه درد ایجاد می‌کنند:

• تسکین درد
• افزایش گردش خون
• بهبود خون رسانی و تغذیه بافت‌ها با مواد مغذی
• کمک به روند بهبود آسیب
• تقویت عضلات به ترمیم خود
• رفع اسپاسم‌های عضلانی

با این اوصاف خرید پد کامفواستریپ و استفاده از آن برای تسکین درد ناشی از سندرم تونل کارپال مناسب است.

یادداشت پایانی این مطلب

تنگی ستون فقرات ممکن است باعث از دست دادن قدرت پا و درد شدید شود که به شدت بر توانایی فرد برای کار یا لذت بردن از زندگی تأثیر می گذارد. اما می‌توان با انجام تمرینات ورزشی منظم مثل پیاده روی و شنا تا حد زیادی از درد و پیشرفت بیماری کاست. استفاده از داروهای مسکن (NSAIDها) یا درمان های جایگزین مثل ماساژ و کمپرس سرد و گرم می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی بیماران بیافزایند. البته در موارد نادر عمل جراحی به عنوان آخرین رویکرد درمانی توصیه‌شود.

سوالات متداول در مورد تنگی کانال مچ دست

۱. تنگی کانال مچ دست چیست؟

تنگی کانال تخاعی اختلالی است که طی آن فضای کوچک کانال دست تنگ شده و اعصاب و نخاع را تحت فشار قرار می‌دهد.

۲ . علائم تنگی کانال مچ دست چیست؟

پادرد شدید – کمردرد – اسپاسم عضلانی – احساس ضعف در پاها

۳. درمان تنگی کانال عصبی مچ دست چیست؟

ورزش – فیزیوتراپی – داروهای مسکن – تزریق کورتون – عمل جراحی

۴. آیا تنگی کانال دست درمان می‌شود؟

تنگی کانال دست درمان قطعی ندارد. اما ورزش، استفاده از داروهای مسکن و حتی عمل جراحی می‌تواند تا حد زیادی می‌تواند در بهبود کیفیت زندگی بیمار تأثیر داشته باشد.