جوش صورت یا آکنه یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی است که همه ما در دوره‌ای از زندگی خود آن را تجربه کرده‌ایم. این عارضه به دلایل مختلفی مثل تغییرات هورمونی، ژنتیک، رژیم غذایی ناسالم، محصولات نامناسب پوستی و استرس ایجاد می‌شود. جوش صورت با توجه به اینکه زیبایی ظاهری را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به یک دغدغه بزرگ به ویژه در بین نوجوانان و جوانان تبدیل شده است. بسیاری از افراد برای خلاصی و درمان فوری جوش صورت انواع راهکارها را امتحان می‌کنند. اما باید دقت داشت که به کارگیری روش‌های غلط می‌تواند به مشکلات بیشتری مثل اسکار یا جای جوش منتهی شود. در این گزارش سعی کرده‌ایم انواع جوش صورت و بهترین روش‌های درمانی این معضل پوستی اعم از روش‌های دارویی و خانگی را بررسی کنیم.
قبل از انتخاب بهترین روش درمان برای جوش صورت، باید نوع آن را بشناسید تا بتوانید بهترین نوع درمان را انتخاب کنید. به طور کلی جوش‌ها را به دو نوع التهابی و غیرالتهابی دسته‌بندی می‌کنند.
این نوع جوش‌ها که به نام جوش‌های کیستیک نیز شناخته می‌شوند، جوش‌های چرکی هستند که به دلیل علائمی مثل قرمزی و تورم (گاهی درد)، ظاهر ناخوشایندی را برای فرد ایجاد می‌کنند. پوسچول، پاپول، ندول و کیست از انواع جوش‌های التهابی هستند. خوشبختانه درمان جوش‌های التهابی خیلی پیچیده نیست و پزشکان برای بهبود این نوع جوش‌ها استفاده از داروهایی مثل آنتی‌بیوتیک‌ها و راکوتان را تجویز می‌کنند.
شایع‌ترین نوع جوش هستند که برخلاف جوش التهابی با قرمزی و التهاب همراه نیستند. جوش‌های سرسیاه، سرسفید و جوش‌های زیرپوستی از انواع جوش‌های غیرالتهابی هستند. دلیل اصلی ظاهر شدن این نوع جوش‌ها انسداد منافذ پوست با چربی و سلول‌های مرده پوست است. درمان جوش‌های غیرالتهابی در مقایسه با نوع التهابی ساده‌تر است، و پزشکان معمولا برای درمان این نوع استفاده از محصولات موضعی را پیشنهاد می‌کنند.
درمان جوش صورت به عوامل مختلفی مثل نوع جوش، شدت آن و وضعیت بیمار بستگی دارد. برخی جوش‌ها مثل جوش‌های التهابی نیاز به درمان‌های دارویی و برخی دیگر با کمک محصولات موضعی و درمان‌های خانگی قابل برطرف شدن هستند. در ادامه به بررسی انواع درمان‌های رایج برای جوش صورت می‌پردازیم.
یکی از رایج‌ترین درمان‌های دارویی برای جوش صورت، آنتی‌بیوتیک‌ها هستند که هم به شکل خوراکی (قرص) و هم موضعی (کرم، ژل، لوسیون) قابل استفاده می‌باشند. این نوع داروها با کاهش تعداد باکتری‌های موجود در پوست و کاهش التهاب به درمان جوش‌های التهابی کمک می‌کنند.
طریقه مصرف: آنتی‌بیوتیک‌های موضعی مثل رتینوئید و بنزوئیل پروکساید معمولا یک یا دو بار در روز و روی آکنه‌ها استفاده می‌شوند. قبل از استفاده باید پوست کاملا تمیز و خشک باشد. دوز و مدت زمان مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی نیز به تشخیص پزشک بستگی دارد، اما معموماسکلا این داروها به مدت چند هفته تا چند ماه تجویز می‌شوند. قرص آزیترومایسین، داکسی سایکلین و آموکسی سیلین رایج‌ترین آنتی بیوتیک‌های خوراکی هستند.
عوارض جانبی: برای آنتی بیوتیک‌های موضعی عوارضی مثل التهاب و قرمزی پوست، خشکی و حساسیت به نور، و برای آنتی بیوتیک‌های خوراکی عوارضی مثل حالت تهوع و استفراغ، اسهال و درد شکم.
این نوع دارو در دسته داروهای ادرارآور و بازجذب‌کننده‌ی پتاسیم قرار می‌گیرد. اما به دلیل خواص ضدآندروژنی (هورمون مردانه)، به درمان جوش‌های هورمونی در زنان که به دلیل افزایش هورمون آندروژن اتفاق می‌افتد کمک می‌کند. همچنین این دارو برای درمان جوش‌های چرکی و جوش‌های سرسیاه نیز مؤثر است.
طریقه مصرف: دوز مصرفی این دارو بسته به نوع بیماری و شدت آن متفاوت است. پزشکان معمولا برای درمان آکنه مقدار یک تا دو دوز را در روز توصیه می‌کنند.
عوارض جانبی: مشکلات گوارشی، حالت تهوع، سردرد، اختلال در سیکل‌های قاعدگی، کاهش میل جنسی، متورم و دردناک شدن سینه‌ها، و… از جمله عوارض احتمالی این دارو هستند.
ایزوترتینوئین، با نام تجاری راکوتان، از جمله داروهای رایج و بسیار قوی برای درمان جوش‌های مقاوم به درمان مثل ندولار و جوش‌های کیستی هستند. این دارو با کاهش تولید چربی پوست و تنظیم فعالیت غدد چربی به درمان جوش صورت کمک می‌کند.
طریقه مصرف: دوز و مدت مصرف این دارو به شدت آکنه و شرایط بیمار بستگی دارد. اما معمولا بهترین مدت زمان مصرف این دارو بین ۴ تا ۶ هفته است. برای جذب بهتر دارو آن را همراه با غذا مصرف کنید.
عوارض جانبی: راکوتان نیز مانند هر داروی دیگری می‌تواند عوارض جانبی مختلفی داشته باشد. از جمله شایع‌ترین عوارض این دارو می‌توان به بیماری التهابی روده، خشکی پوست و لب‌ها، خشکی و تحریک چشم‌ها، افزایش آنزیم‌های کبدی، بالا رفتن سطح چربی خون، تغییرات خلقی، نقایص شدید مادرزادی، و… اشاره کرد.
در کنار درمان‌های دارویی، می‌توان گاهی از برخی درمان‌های خانگی نیز برای بهبود آکنه (جوش‌های غیرالتهابی) بهره برد. در ادامه با مفیدترین راهکارهای خانگی که به درمان جوش‌های صورت کمک می‌کنند آشنا می‌شویم.
در برخی موارد بروز جوش‌های صورت می‌تواند به دلیل رژیم غذایی غلط باشد. مصرف غذاهایی مانند لبنیات، قندهای مصنوعی، نان‌های سفید، نوشیدنی‌های گازدار، فست فودها و غذاهای کنسروی با ایجاد آکنه ارتباط مستقیم دارند. توصیه می‌شود برای داشتن پوستی بهتر و بدون جوش مصرف این نوع غذاها را محدود و به جای آن گوشت گوساله و مرغ، تخم‌مرغ، میوه و سبزیجات تازه، حبوبات، آجیل، غلات کامل و چای سبز را در رژیم غذایی‌تان قرار دهید. علاوه بر این در طی روز به مقدار کافی آب (۸ لیوان) بنوشید.
تهیه ماسک‌های خانگی و گیاهی از دیگر روش‌های مناسب برای تسکین جوش‌های صورت است که هر فردی می‌تواند به راحتی آن را در خانه تهیه و استفاده کند. در ادامه چند نوع ماسک خانگی برای درمان آکنه معرفی می‌کنیم.
ماسک عسل و دارچین: ترکیب عسل و دارچین به دلیل خواص ضدباکتریایی برای از بین بردن جوش‌های صورت بسیار مؤثر است. برای تهیه این ماسک باید دو قاشق غذاخوری عسل را با یک قاشق چای‌خوری پودر دارچین مخلوط کنید تا خمیری یکنواخت به دست آید. این مخلوط را روی صورت تمیز می‌مالید و بعد از گذشت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صورت را با آب ولرم می‌شویید. برای اثرگذاری بیشتر می‌توانید در هفته ۱ تا ۲ بار از این ماسک استفاده کنید.
ماسک آلوئه‌ورا: ژل آلوئه‌ورا به دلیل خاصیت ضدباکتری و ضدالتهابی می‌تواند به درمان جوش و همچنین کاهش التهاب آنها کمک کند. برای تهیه این ماسک خانگی کافیست ژل گیاه آلوئه‌ورا را استخراج کنید و آن را مستقیم روی صورت بمالید. اجازده دهید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی صورت بماند و بعد با آب ولرم بشویید. می‌توانید از این ماسک ۱ تا ۲ بار در روز استفاده کنید.
ماسک چای سبز: چای سبز به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان، تأثیر بسیاری روی کاهش التهاب و باکتری‌های مولد جوش دارد. برای استفاده از مزایای چای سبز می‌توانید یک فنجان چای سبز دم کنید و بعد از خنک شدن. یک پنبه تمیز را به چای سبز آغشته کنید و به پوست تمیز بمالید یا آن را به صورت خود اسپری کنید. می‌توانید این کار را هر شب قبل خواب انجام دهید و صبح روز بعد صورت‌تان را بشویید.
روغن درخت چای: این روغن یکی از ترکیبات گیاهی بسیار عالی برای پوست است که به دلیل خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی به درمان آکنه کمک می‌کند. برای استفاده از روغن درخت چای، می‌توانید یک قطره از آن را با کمی آب رقیق کنید. سپس یک پنبه تمیز را به آن آغشته و به پوست تمیز بمالید. برای جذب بیشتر، بهتر است دو تا سه دقیقه پوست را با این روغن ماساژ دهید. بعد از گذشت ۲ ساعت می‌توانید صورت‌تان را بشویید و از یک مرطوب‌کننده استفاده کنید.
یکی از بهترین روش‌های خانگی برای درمان جوش صورت، لایه برداری یا اسکراب پوست است. این فرآیند با حذف سلول‌های مرده و آلودگی‌ها از سطح پوست، به باز شدن منافذ و جلوگیری از انسداد آنها کمک می‌کند که همین امر می‌تواند از ایجاد آکنه جلوگیری کند. برای لایه‌برداری صورت می‌توانید هم از اسکراب‌های آماده که در داروخانه‌ها موجود است، و هم از لایه‌بردارهایی خانگی استفاده کنید. یکی از بهترین انواع اسکراب خانگی، ترکیب شکر با روغن نارگیل است. این ترکیب را می‌توانید دو هفته یک بار و هر بار به مدت ۱۵ تا ۲۰ استفاده کنید. بهتر است بعد از شستن صورت حتما از یک آبرسان استفاده نمایید.
داشتن پوستی سالم و شفاف با روتین پوستی منظم و مناسب در ارتباط است. استفاده از محصولات پوستی استاندارد که متناسب با نوع پوست شما باشد، علاوه بر حفظ سلامت پوست به بهبود مشکلات پوستی مثل آکنه نیز کمک می‌کند.
نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که، استرس نقش مهمی در تشدید و ایجاد جوش‌های پوستی دارد. از این رو مدیریت استرس نه تنها به کاهش جوش‌های صورت کمک می‌کند، بلکه تأثیر مثبتی بر سلامت جسمی و روانی شما دارد.
تا به اینجا انواع روش‌های درمان جوش صورت، اعم از درمان‌های دارویی و درمان‌های خانگی را مطرح کردیم. همانطور که می‌دانید پروسه درمان این معضل پوستی نیاز به صبر و استمرار دارد و در این مسیر بهتر است حتما زیر نظر یک پزشک متخصص باشید. علاوه بر این در برخی شرایط مداخلات پزشکی ضروری است، از جمله:
– بروز آکنه‌های با اندازه غیرطبیعی که حاوی چرک هستند
– جوش‌های بسیار دردناک
– خونریزی از آکنه‌ها
– ایجاد جوش در نواحی حساس صورت مثل چشم‌ها یا لب‌ها
در چنین مواردی بهتر است از مصرف خودسرانه داروها و استفاده از درمان‌های خانگی اجتناب کنید، و برای بررسی دقیق به یک متخصص پوست و مو (درماتولوژیست) مراجعه کنید.
عوامل مختلفی در ایجاد آکنه یا جوش صورت نقش دارند از جمله تغییرات هورمونی، ژنتیک، استرس، روتین پوستی و محصولات بهداشتی نامناسب، و رژیم غذایی غلط.
بله، راکوتان یا ایزوترتینوئین از جمله داروهای رایج و البته بسیار قوی برای درمان جوش است. اما این نوع دارو با توجه به عوارضی که دارد بیشتر در مورد جوش‌های مقاوم به درمان توصیه می‌شود.
امروزه راهکارهای مختلفی برای درمان آکنه وجود دارد که همگی در خانه قابل انجام هستند. یکی از بهترین گزینه‌ها استفاده از ماسک‌های خانگی مثل ماسک عسل و دارچین، و ماسک روغن درخت چای است. که به درمان و کاهش التهاب جوش صورت خیلی کمک می‌کنند.
فروشگاه اینترنتی فست طب با تامین محصولات و کالای پزشکی برخوردار از تکنولوژی روز دنیا از طریق شرکت های بین المللی، تلاش می‌کند کیفیت در روند درمان بیماری را برای مشتریان به ارمغان آورد.
