درمان خشکی زانو با ۴ روش مختلف؛ از فیزیوتراپی تا تزریق ژل
۱۴۰۲-۱۲-۱۸ ۱۴۰۳-۰۶-۲۱ ۱۱:۵۶درمان خشکی زانو با ۴ روش مختلف؛ از فیزیوتراپی تا تزریق ژل
درمان خشکی زانو با ۴ روش مختلف؛ از فیزیوتراپی تا تزریق ژل
آیا میدانید بهترین درمان خشکی مفصل زانو چیست؟ آیا با جدیدترین و کم خطرترین روشهای درمانی زانودرد آشنا هستید؟ زانو بزرگترین و پر استرسترین مفصل کل بدن انسان است. این سیستم پیچیده از استخوانها، غضروفها، رباطها، تاندون و عضلات که مسئول تحمل وزن و حرکت هستند؛ تشکیل شده است. متاسفانه خشک شدن زانو میتواند تاثیر بسیار زیادی بر روی روند زندگی شما داشته باشد. خشکی زانو نه تنها حرکات زانو را محدود میکند، بلکه به دلیل درد شدید فعالیتهای روزانه شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
خوشبختانه در حال حاضر ابزارها و روشهای درمانی بسیار متنوع و موثری برای درمان این عارضه وجود دارد. برای مثال شما میتوانید با استفاده از یک زانو بند طبی استاندارد مجددا کارهای مورد علاقه خود را انجام دهید. از آنجایی که سلامتی و آگاهی شما از روند درمان برای ما اهمیت بسیار زیادی دارد؛ در جدیدترین مقاله فست طب قصد داریم در خصوص روشهای درمانی خشک شدن زانو صحبت کنیم. مثل همیشه با ما همراه باشید.
آشنایی با روشهای درمانی خشک شدن زانو
در حال حاضر نزدیک به ۲۰ درصد از جمعیت افراد در دنیا با عارضه زانو درد ناشی از خشکی عضلات دست و پنجه نرم میکنند! با افزایش سن شدت سفتی عضلات افزایش مییابد. بیماران دارای خشکی عضلات برای حرکت دادن مفصل زانو و یا انجام کارهایی مانند خم شدن دچار مشکل میشوند. به طور کلی سفت شدن عضلات سبب کاهش قدرت، انعطاف پذیری و تعادل میشود. متناسب با شدت و علت خشکی زانو درمانهای پیشنهای نیز متفاوت خواهد بود. برای درمان باید بیماران آزمایشهای تخصصی و مختلفی را انجام دهند. در این مقاله به تعدادی از درمانهای پیشنهادی در خصوص شرایط مختلف و علل متفاوت خشک شدن زانو اشاره خواهیم کرد.
درمان خشکی غضروف زانو
برای درمان خشکی غضروف زانو از چندین روش درمانی استفاده میشود که هدف آنها کاهش درد، بهبود حرکت مفصل و جلوگیری از پیشرفت آسیب غضروف است. در جدول زیر روشهای درمانی و داروهای مرتبط با درمان خشکی غضروف زانو ارائه شدهاند:
درمان خشکی غضروف زانو | |
روش درمانی / دارویی | توضیحات |
فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی | تمرینات مخصوص فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود انعطافپذیری غضروف و کاهش خشکی مفصل زانو انجام میشود. |
آبدرمانی | استفاده از محیط آب برای کاهش فشار بر روی مفصل زانو و افزایش دامنه حرکتی. این روش به کاهش درد و خشکی کمک میکند. |
تزریق هیالورونیک اسید | این تزریق به افزایش لغزندگی در مفصل کمک کرده و باعث کاهش خشکی مفصل زانو و بهبود حرکت مفصل میشود. |
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) | این داروها برای کاهش التهاب و درد ناشی از خشکی غضروف زانو استفاده میشوند و به بیمار اجازه انجام فعالیتهای روزانه را میدهند. |
مکملهای غضروفساز | مکملهای حاوی گلوکزامین و کندرویتین میتوانند به تقویت غضروف و کاهش خشکی مفصل زانو کمک کنند. |
پلاسما غنی از پلاکت (PRP) | تزریق PRP که از خون بیمار تهیه میشود، میتواند به ترمیم و بهبود غضروف آسیبدیده کمک کند و خشکی مفصل را کاهش دهد. |
جراحی تعویض مفصل (آرتروپلاستی) | در موارد شدید که خشکی مفصل زانو به دلیل تخریب شدید غضروف ایجاد شده است، تعویض مفصل با پروتز مصنوعی آخرین راه درمانی است. |
هر یک از این روشها بسته به شدت خشکی غضروف زانو و وضعیت بیمار توسط پزشک تجویز میشوند.
درمان خشک شدن مفصل زانو فیزیوتراپی
بسته به علت خشک شدن مفصل زانو فیزیوتراپ متخصص ممکن است از روشهای مختلفی برای درمان شما استفاده کند. به دلیل تاثیر بسیار زیاد فیزیوتراپی در درمان عارضه سفتی عضلات این روش درمانی را با توضیح بیشتری برای شما ارائه کنیم. آشنایی با رایجترین تمرینهای درمان خشکی مفصل زانو در فیزیوتراپی:
تکنیک افزایش تحرک مفصل برای درمان خشکی زانو بعد از شکستگی
درمان خشکی زانو بعد از شکستگی نیاز به ترکیبی از مراقبتهای فیزیوتراپی و تمرینات مخصوص دارد. پس از شکستگی زانو و بیحرکتی طولانیمدت، خشکی مفصل زانو به دلیل عدم استفاده کافی از مفصل و تشکیل بافت اسکار ایجاد میشود. برای درمان خشکی زانو بعد از شکستگی، مراحل زیر مؤثر هستند:
- فیزیوتراپی: اولین قدم برای درمان خشکی مفصل زانو، فیزیوتراپی است. در این فرآیند، فیزیوتراپیست تمرینات حرکتی و کششی ملایم را برای بازیابی دامنه حرکتی مفصل تجویز میکند. این تمرینات به جلوگیری از سفتی مفصل و کاهش خشکی کمک میکنند.
- تمرینات تقویتی: با تقویت عضلات اطراف زانو، فشار بر روی مفصل کاهش مییابد و به تدریج خشکی کاهش پیدا میکند. تمرینات برای تقویت عضلات چهارسر ران و همسترینگ مهم هستند و باید با شدت کم شروع شده و به مرور افزایش یابند. تمرینات تقویتی جزء درمان خانگی خشکی زانو به شمار میروند.
- حرکتهای ملایم و کنترلشده: از تمرینات آرام و کنترلشده مانند خم و راست کردن زانو برای افزایش انعطافپذیری مفصل استفاده میشود. این تمرینات به مرور زمان دامنه حرکتی مفصل زانو را بهبود میبخشند و از خشکی جلوگیری میکنند.
- آبدرمانی: آبدرمانی به بیماران کمک میکند تا در محیطی کمفشار حرکت کنند. آب فشار روی زانو را کم کرده و امکان انجام حرکات بدون درد را فراهم میکند، که به کاهش خشکی مفصل زانو کمک میکند.
این روشها به تدریج خشکی مفصل زانو را کاهش داده و به بازگشت به عملکرد عادی زانو کمک میکنند. توجه داشته باشید که عدم درمان خشکی زانو منجر به ایجاد آسیبها و علائمی جدیدی خواهد شد. یکی از این علائم بی حس شدن زانو است که همراه با سفتی در مفصل ایجاد خواهد شد. در همین راستا پیشنهاد میشود که برای جلوگیری از خشکی مفصل، بی حسی در زانو و آسیبهای شدیدتر به فکر درمان باشید.
درمان خشکی زانو با ورزش و تکنیک کشش مفاصل
پس از اینکه زانوهای شما توسط فرد متخصص به جهات مختلف حرکت داده شد و البته به دلیل خشکی زیاد کمی احساس درد کردید، نوبت آن است که از طریق دستگاه و یا بدون دستگاه مفصل زانوی شما کمی به سمت بالا کشیده شود. این نوع حرکات کششی باید حتما در کلینیک توسط فرد آموزش دیده انجام شود. فیزیوتراپیست متناسب با محل و شدت اسپاسم عضلات برای کاهش سفتی مفصل، زانوی شما را به سمت بالا و یا سایر جهات به سمت بیرون بدن میکشد. کشش زانوها میتواند تنش ناشی از سفتی عضلات زانو را کاهش داده و به راه رفتن آسانتر بیماران کمک کند.
توجه داشته باشید که عدم درمان خشکی مفصل باعث بروز آرتروز، به مرور زمان خواهد شد. باید اشاره کنیم که آرتروز و ساییدگی مفصل و استخوانها روی هم باعث تراشیده شدن استخوانها میشود. در این شرایط استخوان اضافه بغل زانو یا روی آن منجر به ایجاد درد جدید خواهد شد.
درمان خشکی زانو بعد از جراحی با تکنیک تمرین دوچرخه
درمان خشکی زانو بعد از جراحی معمولا شامل ترکیبی از روشهای فیزیوتراپی، تمرینات هدفمند و دارودرمانی است. پس از جراحی زانو، به دلیل محدودیت در حرکت و کاهش استفاده از مفصل، ممکن است خشکی در زانو ایجاد شود. برای مقابله با این مشکل، روشهای زیر توصیه میشود:
- فیزیوتراپی: یکی از مؤثرترین روشهای درمان خشکی زانو بعد از جراحی است. تمرینات فیزیوتراپی به تدریج دامنه حرکتی زانو را افزایش میدهد و از تجمع بافت اسکار جلوگیری میکند. این تمرینات باید تحت نظر متخصص فیزیوتراپی انجام شوند تا از تشدید آسیب جلوگیری شود.
- تمرینات کششی و انعطافپذیری: این تمرینات کمک میکنند تا مفصل زانو به تدریج به حالت عادی خود برگردد. کشش عضلات چهارسر و همسترینگ معمولاً جزو این تمرینات است. همچنین، تمرینات تقویتی برای عضلات اطراف زانو به کاهش فشار روی مفصل کمک میکند.
- استفاده از دستگاههای کمکحرکتی: برخی از دستگاههای فیزیوتراپی مانند CPM (Continuous Passive Motion) که حرکت مداوم و آرام زانو را بدون فشار اضافی فراهم میکنند، میتوانند به جلوگیری از خشکی مفصل کمک کنند.
- آبدرمانی: آبدرمانی یکی از روشهای مفید برای کاهش خشکی زانو پس از جراحی است. در این روش، با استفاده از خاصیت شناوری آب، فشار روی مفصل کم میشود و بیمار میتواند به راحتی تمرینات حرکتی را انجام دهد.
- ماساژ درمانی: ماساژ به کاهش سفتی عضلات اطراف زانو و تحریک گردش خون کمک کرده و به تسریع بهبود و جلوگیری از تشکیل بافت اسکار کمک میکند.
- سرمادرمانی و گرما درمانی: استفاده از سرما یا گرما به منظور کاهش التهاب و درد و افزایش انعطافپذیری مفصل زانو موثر است. معمولاً سرمادرمانی در مراحل اولیه برای کاهش التهاب استفاده میشود و گرما درمانی برای افزایش جریان خون در مراحل بعدی کاربرد دارد.
- الکتروتراپی: این روش با استفاده از جریان الکتریکی خفیف برای تحریک عضلات و کاهش درد و تورم در ناحیه جراحی شده به کار میرود.
ورزش کنید؛ موثرترین روش درمان خشکی زانو بعد از جراحی
تقویت عضلات اطراف زانو باعث کاهش خشکی آن میشود. اگر خشکی زانو شما به دلیل عوارض ناشی از عمل جراحی باشد، احتمالا پزشکتان علاوه بر فیزیوتراپی توصیه میکند که سه تا چهار ماه بعد، با مراجعه باشگاههای تخصصی تمرینات تقویتی و اصلاحی را انجام دهید. به طور کلی تمرینهایی که با دستگاههای مخصوص زانو انجام میشود، به دلیل افزایش جریان خون سبب افزایش انعطاف، ترمیم سریع آسیبها، کاهش خشکی و افزایش انعطاف زانوها میشوند.
علاوه بر این درمان خشکی زانو با ورزش پس از عمل جراحی برای بهبود سریعتر و تعادل بدن شما نیز بسیار اهمیت دارند. خشکی زانو به مرور زمان سبب بروز مشکلاتی مانند آرتروز میشود؛ به همین دلیل از مربی خود بخواهید برای پیشگیری و تشدید آسیبهای خود از تمرینهای اصلاحی تخصصی استفاده کند. اگر در حین ورزش برای خشک شدن زانو دچار دردهای مختلفی در نواحی کمر، گردن و یا زانو میشوید، پیشنهاد میکنیم از زانوبندهای طبی و استاندارد استفاده فرمایید.
کم عارضهترین روش درمان خشکی زانو با تزریقات ژلی
در برخی موارد، پزشک متخصص به دلیل کاهش مایع میان مفصلی در زانوها توصیه میکند که از روش تزریق دارو یا ژلهای درمانی به داحل مفصل استفاده کنید. این ژلها در واقع جایگزین مایعاتی هستند که به دلیل کاهش سبب سفتی و خشکی بیش از حد زانوهای شما شدهاند. موثرترین داروهای مفصلی برای کاهش زانو عبارتند از:
- تزریق کورتیکواستروئیدها: تزریق داروهای کورتیکواستروئید در داخل مفصل زانو به کاهش علائم و دردهای ناشی از خشکی مفاصل زانو کمک کرده و سبب افزایش دامنه حرکتی بیمار میشود. نتیجه درمان با این روش ممکن است چند ماه به طول بیانجامد. توجه داشته باشید! این روش درمانی برای تمام بیماران موثر نیست.
- تزریق ماده اسید هیالورونیک: هیالورونیک اسید یک مایع غلیظ و ژل مانند است که به طور طبیعی در مفاصل زانو وجود دارد. تزریق هیالورونیک اسید در زانو را میتوان برای افزایش تحرک و کاهش درد به زانو تزریق کرد. اگرچه مطالعه مختلف در مورد اثربخشی این درمان نتایج ضد و نقیضی را نشان میدهند؛ اما گزارشات بیماران نشان میدهد که کاهش درد و خشکی عضلات زانو با این روش درمانی حداقل شش ماه وجود دارد.
- روش تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): پلاسمای غنی از پلاکت یا platelet-rich plasma حاوی مقادیری از فاکتورهای رشد مختلفی است که به نظر میرسد میتوانند التهاب را کاهش داده و سبب کاهش خشکی عضلات شوند. نتایج برخی از مطالعات نشان دادهاند که روش PRP ممکن است برای درمان افراد خاص مبتلا به آرتروز نیز مفید باشد؛ اما برای اطمینان از پاسخگویی این روش درمانی، مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
به غیر از این روشهای درمانی از بهترین قرص برای خشکی زانو نیز استفاده میشود. از این قرصها میتوانیم به مکملهای ویتامینی، داروهای ضد التهابی مانند ناپروکسن، قرصهای غضروف ساز مانند فست ران و پیاسیدین اشاره کنیم.
کم عارضهترین روشهای خانگی درمان خشکی زانو با طب سنتی
علاوه بر روشهای اشاره شده خوشبختانه روشهای ساده خانگی و طی سنتی نیز وجود دارد که با رعایت آنها میتوانید تا حد زیادی باعث تسریع روند درمان خود شوید. البته توجه داشته باشید! این درمانها نقش مکمل دارند و نباید به جای روشهای پزشکی به کار برده شوند. موثرترین روشهای درمان خانگی شامل موارد زیر است:
- استراحت کردن و اجتناب از فعالیتهای سنگین: برای جلوگیری از تشدید آسیب، از انجام فعالیتهای بدنی که باعث درد زانو میشوند موقتا اجتناب کنید.
- قرار دادن زانو بالاتر از سطح بدن: زانوی خود را بالاتر از سطح قلب بگذارید تا تورم زانو کاهش پیدا کند. برای این کار میتوانید زیر زانوی خود بالش، پتو یا کوسن قرار دهید.
راهکارهای درمان خانگی با کمک تجهیزات ساده
- ماساژ با روغن های گیاهی: تقریبا به جرات میتوان گفت که یکی از موثرترین روشهای درمانی سریع برای خشکی زانو، ماساژ زانو با روغنهای گیاهی طبیعی و گرم است. برای درمان زانو درد میتوانید از روغن هسته انگور، سیاه دانه و روغن زیتون استفاده کنید.
- استفاده از کمپرس گرم و سرد: پس از آسیب زانو برای جلوگیری از درد و تورم از کمپرس یخ به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه استفاده کنید. سرما درمانی سبب کاهش درد زانو میشود. در مقابل استفاده از کمپرس گرم نیز به دلیل افزایش جریان خون با کاهش خشکی و افزایش انعطاف زانو همراه است. شما میتوانید هر سه تا چهار ساعت یکبار از کمپرس سرد یا گرم استفاده کنید. توجه داشته باشید که کمپرسها را نباید مستقیماً روی پوست خود قرار دهید (کمپرس گرم یا سرد را در یک حوله یا پارچه بپیچید).
- استفاده از زانو بند طبی: روش موثر دیگر برای کاهش سفتی عضلات، استفاده از زانو بند است. استفاده از زانو بند درد و تورم زانو را کاهش میدهد. اگر در حال حاضر زانوبند طبی ندارید، یک باند کشی را دور زانوی خود بپیچید.
توجه داشته باشید که بیش از حد از زانوبند طبی استفاده نکنید. زیرا موجب تحلیل عضلات شما خواهد شد. این در حالی است که با استفاده از زانوبند فیزیوتراپی زاپیامکس که مجهز به تکنولوژیهای اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس است، به راحتی میتوانید خشکی زانوی خود را درمان کنید. برای خرید زانوبند زاپیامکس به فروشگاه فست طب مراجعه کرده و این محصول را به صورت اصل تهیه کنید.
سوالات متداول در مقاله درمان خشکی زانو
۱. ابتلا به چه بیماریهایی باعث خشکی زانو میشوند؟ ابتلا به بیماریهای زیر ریسک خشکی زانو را افزایش میدهند: آرتریت، آسیبهای عضلات و رباط، تاندونیت، شکستگی زانو، رگ به رگ شدن، روماتیسم مفصلی، آرتروز زانو ، استئوکندریت دیسکانس، آسیب مینیسک ، سندرم پلیکا داخلی، بورسیت زانو.
۲. مهمترین علائم خشکی زانو چیست؟ خشکی زانو دارای علائمی شامل: حساسیت به لمس شدن، تغییر شکل (دفرمیتی) مفصل زانو، تورم سریع، درد شدید، کاهش توانایی تحمل وزن بدن روی زانو، شنیدن صدای تق تق هنگام راه رفتن و احساس بیثباتی زانو است.