قفل شدن زانو در واقع به عارضه‌ای می‌گویند که فرد نتواند زانوی خود را خم یا صاف کند. زانوها در بدن هر فرد یکی از مهم‌ترین مفصل‌ها به شمار می‌روند که وظایف بسیار مهمی از قبیل تحمل کردن وزن، ایستادن، راه رفتن و بالا رفتن برعهده آن‌ها است.

استفاده مکرر از این مفاصل سبب شده تا زانوها مستعد آسیب و انحطاط بوده و در نتیجه منجر به درد در زانو و قفل شدن شود. در این محتوای تخصصی با فست طب همراه بوده تا به طور کامل در مورد علت قفل شدن مفاصل در ناحیه زانوها، علائم و روش درمان صحبت کنیم.

منظور از قفل شدن زانو چیست؟

یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مفاصل موجود در بدن انسان، زانو است که استخوان ران (فمور) را به استخوان ساق پا (درشت نی) متصل می‌کند. همچنین زانو شامل یک استخوان کوچک‌تر به نام نازک نی است که کشکک زانو (کلاهک زانو) و تاندون‌ها را به عضلات پا متصل می‌کند.

درشت نی در حالی که رباط‌ها و استخوان‌های زانو را به یکدیگر متصل کرده سبب پایداری بیشتر زانو می‌شود. زانوهای هر فرد به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند به سمت دورانی، بالا و پایین خم شوند. زمانی که فرد قادر به انجام این موارد نبوده، برتحرک و توانایی انجام فعالیت‌های روزمره وی تاثیر بسیار بالایی دارد. زمانی که فرد نتواند زانوی خود را خم یا صاف کند به آن نوع زانو، زانوی قفل‌شده گفته می‌شود.

در چنین شرایطی یکی از مکانیسم‌های دفاعی بدن، جلوگیری از حرکت زانو است که به کمک آن از آسیب رسیدن بیشتر به زانوها جلوگیری خواهد شد. در این مواقع مفصل به خودی خود توانایی حرکت ناچیز و اندک را دارد. اما به علت سفتی و تورم در ناحیه زانو از حرکت خودداری می‌کند.

با استفاده منظم برای ۲ تا ۳ هفته از زانوبند زاپیاکس دیگر نگران قفل شدن زانوی خود نباشید. زیرا در زاپیامکس از ۳ تکنولوژی بسیار پیشرفته اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس استفاده‌شده که به راحتی هر گونه خشکی، گرفتگی و درد را در ناحیه زانو رفع خواهد کرد.

انواع قفل شدن زانو؛ قفل شدن واقعی یا کاذب

قفل شدن زانو انواع و درجات درد متفاوتی دارد. دو نوع قفل کردن زانو که شناخت هر یک از آن‌ها به شما کمک می‌کند تا با توجه به میزان درد و نوع قفل شدگی بهترین روش درمانی را به پیش بگیرید.

قفل شدن واقعی زانو؛ چیزی مانع حرکت می‌شود

قفل کردن زانو به صورت واقعی زمانی رخ می‌دهد که یک مشکل فیزیکی از حرکت زانو جلوگیری کرده و اجازه حرکت و خم و راست شدن را به مفصل زانو ندهد. زمانی که زانوی فرد به معنای واقعی قفل کند، مفصل زانو در یک حالت بسیار خاص قرار گرفته و توانایی حرکت از آن سلب می‌شود.

این نوع قفل شدن در زانو بسیار نادر است و تنها زمانی رخ می‌دهد که زانو به صورت کامل صاف بوده و هیچگونه خمیدگی در ناحیه زانو نباشد.

قفل شدن کاذب زانو؛ درد و ناراحتی به قفل شدن ختم می‌شود

این نوع قفل کردن زانو زمانی اتفاق می‌افتد که درد شدید در زانو منجر به اسپاسم عضلات اطراف شود. در واقع این نوع گرفتگی نوعی مکانیسم دفاعی خودکار است که بدن در راستای پیشگیری از حرکت بیشتر زانو از آن استفاده می‌کند. در قفل شدن کاذب زانو محدود کردن حرکت زانو سبب جلوگیری از آسیب بیشتر زانو می‌شود.

علت قفل شدن زانو چیست؟

اساسی‌ترین علت قفل شدن زانو، پارگی غضروفی زانو است که مفصل را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. زمانی که غضروف بنابر دلایلی آسیب می‌بیند یا پاره می‌شود، در مفصل زانو گیر کرده و در حرکت زانو اختلال ایجاد می‌کند. در چنین شرایطی زانو متورم‌شده و صداهایی از آن هنگام بلند شدن و راه رفتن ایجاد می‌شود. عمده دلایلی که منجر به قفل شدن زانو در فرد می‌شوند به شرح زیر هستند.

۱. کاهش خون رسانی به زانو در اثر علل مختلف

یکی از دلایلی که منجر به قفل شدن زانو می‌شود، کاهش خون رسانی به زانو یا به اصطلاح شلی بدن است. شایع‌ترین نوع عدم خون رسانی زانو زمانی است که یک تکه از استخوان جداشده و در مفصل زانو فرو می‌رود و در نهایت منجر به قفل شدن زانو می‌شود.

۲. التهاب در مفاصل زانو در اثر افزایش سن یا آرتروز

بیماری‌هایی همانند آرتروز یا استئوآرتریت منجر به التهاب مفصل زانو می‌شوند. با توجه به افزایش سن در افراد، غضروف‌های بدن به ویژه در ناحیه زانو تحلیل رفته و بیشتر فرسوده می‌شوند. این امر ریسک بروز آرتروز را در افراد به شدت بالا می‌برد و امکان دارد بیمار دچار قفل شدگی زانو شود. با کمک رژیم غذایی درست و ورزش کردن می‌توان از پیشرفت آرتروز جلوگیری کرد. برای اطلاع از بهترین تغذیه زانو درد با یک مشاوره تغذیه صحبت کنید.

۳. تکه آزاد استخوان در مفصل

قفل شدن زانو دلایل بسیار زیادی دارد، به طور مثال در شرایطی که زانو شکسته، در رفته یا تحت تاثیر بورسیت قرار گیرد، التهاب و تورمی در ناحیه زانو ایجاد می‌شود که مانع حرکت زانو خواهد شد. در سندرم پلیکا (ایجاد چین خوردگی در بافت مفصل زانو) بافت زانو تحریک‌شده و سبب ایجاد درد در ناحیه زانو می‌شود.

۴. ناتوانی کاسه زانو در اثر زیاد نشستن و عدم فعالیت

ناتوانی کاسه زانو یکی از مواردی است که در قفل شدن زانو نقش اساسی دارد. در چنین شرایطی در هنگام دویدن و کوهنوردی در قسمت جلویی زانو، دردی ایجاد می‌شود. علاوبرآن ناتوانی زانو ممکن است به علت نشستن‌های طولانی مدت ایجادشده و منجر به ناپایداری یا قفل شدن زانو شود.

علت قفل شدن زانو در خواب چیست؟

بسیاری از افراد ممکن است قفل کردن زانوی خود را در شب تجربه کنند. هیچ چیز بدتر از تجربه درد زانو در هنگام شب نیست. اما چه چیزی در قفل شدن زانو در خواب نقش دارد؟ موارد زیر دلایلی هستند که نقش بسزایی در قفل شدن درد زانو دارند.

۵. نقرس در زانو؛ بیماری ناشی از تجمع اسید اوریک

نقرس زانو یکی از شایع‌ترین علت قفل شدن زانو در خواب، نقرس زانو است. تجمع اسید اوریک سبب ایجاد کریستال در مفاصل زانو شده که در نهایت منجر به التهاب، دردهای طاقت فرسا و تورم می‌‌شود. علائم نقرس به طور معمول در شب ناگهان پدیدار می‌شوند. زیرا کریستال‌ها در قسمت مفاصل در دمای پایین بدن تشکیل می‌شوند. در صورتی که نقرس در هنگام شب به سراغ شما آمد می‌توانید به کمک کمپرس آب یخ، استراحت و مسکن‌ها این درد را کنترل کنید.

۶. فعالیت و التهاب دو یار جدا نشدنی

فعالیت بدنی بالا در طول روز منجر به افزایش جریان خون و در نهایت تورم را به دنبال دارد. بنابراین هر نوع آسیبی که منجر به تورم یا تجمع مایع اضافی در زانو شود درد و در نهایت قفل شدن زانو را در فرد به دنبال دارد. التهاب در زانو با میزان فعالیت بدنی رابطه مستقیم دارد، بنابراین هر چقدر میزان فعالیت فرد در طول روز بیشتر باشد، التهاب و درد زانو در طول شب بیشتر خواهد بود.

فعالیت‌های بدنی بالا همچنین سبب تجمع اسید لاکتیک در عضلات می‌شوند، این تجمع منجر به ایجاد قفل شدن و درد در نواحی زانوی فرد در شب می‌شود.

۷. دی اکسید کربن و بی‌خوابی و زانوی قفل شده

در زمان تنفس ما اکسیژن موجود در هوا را جذب می‌کنیم و سپس کربن دی اکسید دفع می‌کنیم. پس در زمان استراحت و خواب تعداد دفعات تنفس ما در دقیقه کاهش یافته و در نهایت آهسته‌تر نفس می‌کشیم. سطح کربن دی اکسیددر خون افزایش یافته و منجر به گشاد شدن رگ‌های خونی و قطورتر شدن آن‌ها می‌شود. این امر می‌تواند به اعصاب اطراف زانو فشار وارد کند و آن‌ها را حساس کرده و در نهایت منجر به قفل شدن و گرفتگی در ناحیه زانوی فرد خواهد شد.

علائم قفل کردن زانو چیست؟

قفل کردن زانو علائم قابل مشاهده‌ای دارد و فرد می‌تواند با مشاهده علائم آن روش درمان خانگی قفل شدن زانو و روش‌های مدرن‌تر تحت نظر پزشک را برای درمان خود آغاز کنند.

• فرد در حرکت دادن عادی زانوی خود ناتوان است.
• تورم و درد شدید در ناحیه زانو
• احساس سفتی در این ناحیه
• عدم تحمل وزن بدن توسط زانو یا به اصطلاح خالی کردن زانو
• زانو معمولا در یک درجه خاص همانند ۴۵ درجه باقی می‌ماند.
• ناتوانی در راه رفتن با سرعت کم
• شنیدن صداهایی همانند تق تق یا کلیک از زانو در هنگام بلند شدن یا نشستن
• محدود شدن دامنه‌ی حرکتی مفصل زانو
• تب و عفونت
• لرزش نایحه زانو در هنگام ایستادن

موارد فوق علائم بارز قفل شدن زانو در افراد است، در صورتی که یکی از موارد بالا را در خود یا اطرافیان‌ مشاهده کردید. بهتر است برای نتیجه قطعی و درمان خود به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

درمان خانگی قفل شدن زانو؛ راهکارهای ساده برای آسیب‌های خفیف

ممکن است در طول روز قفل شدن زانو را تجربه کنید و به دنبال درمان سریع قفل شدن زانو بگردید. از آن جایی که روزانه افراد بسیار زیادی درد زانو را تجربه می‌کنند، روش‌های درمانی خانگی بسیار تاثیرگذاری در این راستا وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا درمان سریع قفل شدن زانو را تجربه کنید.

· استراحت کنید تا بدن فرصت بازسازی خود را داشته باشد

زمانی که درد ناشی از قفل کردن زانو به سراغ شما آمد، استراحت ساده‌ترین روش مقابله با آن است. در چنین شرایطی از تکان دادن زانوی خود خودداری‌کرده و سعی کنید آرام و کم کم زانوی خود را حرکت‌داده و قفل آن را باز کنید.

· استفاده از روغن‌های گیاهی برای ماساژ محل درد

طی مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ روی افرادی که از درد زانوی خود رنج می‌بردند، صورت گرفت، ماساژ با روغن‌های گیاهی بیشترین تاثیر را در راستای تسکین و بهبود درد زانو داشتند. روغن‌های طبیعی همانند اسطوخودوس، روغن بادام و زنجبیل نمونه‌ای از روغن‌های مالشی فوق العاده هستند .که بیشترین تاثیر را در راستای درمان خانگی قفل شدن زانو دارند.

· زردچوبه برای انواع آسیب‌های مفصلی و عضلانی مناسب است

یکی از موارد تاثیرگذار در درمان خانگی قفل شدن زانو و بهبود زانو درد، ادویه زردچوبه است. زردچوه به علت دارا بودن خاصیت ضد درد و ضد التهاب روشی تاثیرگذار در جهت بهبود درد زانو بوده که در اکثر داروها و پمادهای مالشی از آن استفاده می‌کنند. شما می‌توانید از کرم‌هایی که در ساختار خود از زردچوبه برخوردار هستند، استفاده کنید. برای تهیه دیگر نمونه‌های داروی زانو درد با پزشک خود مشورت کنید.

· استفاده از کمپرس آب سرد برای تسکین درد و التهاب

سرما در حقیقت منجر به کاهش تورم و التهاب در نواحی حاوی درد همانند زانو می‌شود. همچنین کمپرس آب سرد گردش خون را به شدت کاهش‌داده و در نهایت نواحی که از درد برخوردار هستند را بی‌حس می‌کند. بهتر است جهت جلوگیری از آسیب بافت ناشی از سرمای کمپرس آب سرد بیش از چند دقیقه کوتاه آن را روی زانوی خود قرا ندهید.

سخن پایانی

بسیاری از افراد قفل شدن زانو را در طول زندگی خود به صورت مکرر تجربه می‌کنند حتی ممکن است این درد در هنگام خواب و استراحت به سراغ شما آید. با توجه به این موضوع پژوهشگران روش‌های بسیار تاثیرگذاری را در راستای کنترل درد زانو ناشی از قفل کردن آن به افراد توصیه می‌کنند.

استفاده از روغن‌های مالشی طبیعی، زردچوبه و کمپرس آب سرد روش‌های بسیار تاثیرگذار در راستای بهبود درد زانو است که به فرد کمک می‌کنند تا در کم‌ترین زمان ممکن بتوانند درد خود را تسکین دهند.

سوالات متداول در موردقفل کردن زانو

۱. درمان سریع قفل شدن زانو در خانه چگونه است؟

درصورتی که در هنگام خواب درد ناشی از قفل شدن زانو به سراغ شما آمد. می‌توانید از کرم‌های حاوی زردچوبه، مکمل‌ها، کمپرس آب سرد و روغن‌های مالشی طبیعی استفاده کنید.

۲. علائم قفل شدن زانو چیست؟

تورم شدید در ناحیه زانو، احساس سفتی در ناحیه زانو، تب و لرز، ناتوانی در راه رفتن و شنیدن صداهایی همانند تیک و ترق ترق علائم قفل شدگی زانو در فرد است.

۳. منظور از قفل شدن زانو چیست؟

زمانی که فرد نتواند زانوی خود را خم یا صاف کند به آن نوع زانو، زانوی قفل‌شده گفته می‌شود. در چنین شرایطی مکانسیم دفاعی ویژه بدن برای جلوگیری از آسیب بیشتر زانو قفل شدن است.