آیا می دانید مهم ترین علت زانو درد شدید چیست؟ آیا با بهترین و موثرترین روش‌های درمانی زانودرد آشنا هستید؟ یکی از عارضه‌هایی که می‌تواند شما را تا مدت‌ها خانه نشین کرده و باعث درد و ناراحتی‌تان شود، زانودرد شدید است زانو درد شدید معمولاً نشان دهنده ضربه، وجود شکستگی در استخوان‌های زانو و یا آسیب به ریشه‌های عصبی اطراف آن است. علاوه بر این، درد شدید زانو ممکن است به دنبال ضربه به بافت‌های نرم داخل و اطراف استخوان زانو ایجاد شود. خوشبختانه در بیشتر موارد این دردها موقتی هستند و پس از مدتی خود به خود تسکین پیدا می‌کنند.

در مواردی درد زانو شدید برای مدت طولانی باقی مانده و روند زندگی فرد را دچار اختلال می‌کند. از آنجایی که سلامتی شما برای ما اهمیت بسیار زیادی دارد، در این سری از مقالات فست طب قصد داریم در خصوص علل و روش‌های درمان زانو درد شدید صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا در خصوص این موضوع جالب بیشتر بدانید.

آشنایی با مهم‌ترین علل زانو درد شدید

علت‌های بروز زانو درد شدید بسیار متنوع است. به همین دلیل در صورت طولانی شدن درد زانو (بیش از یک هفته) باید بررسی‌ها و آزمایش‌های متنوعی برای تشخیص علت آن انجام دهید. در ادامه به شایع‌ترین علل و موثرترین روش‌های درمان زانو درد شدید اشاره خواهیم کرد.

۱. آسیب به بافت نرم زانو؛ شایع‌ترین علت درد شدید زانو

شایع‌ترین علت درد شدید زانو، آسیب به بافت‌های نرم (شامل: تاندون‌ها، بورسیت، رباط‌ها و عضلات) است. معمولاً درد شدید زانو زمانی ایجاد می‌شود که غضروف پوشاننده مفصل زانو آسیب ببیند و یا اینکه بورسیت‌ها دچار التهاب شوند. آسیب دیدگی بافت نرم معمولا به دلیل زمین خوردن، ضربه دیدن، رگ به رگ شدن، کشیدگی رباط، عضله و یا کلودی ایجاد می‌شود. بهترین روش‌های درمان آسیب دیدگی‌های حاد بافت نرم شامل: استراحت، استفاده از کمپرس سرد، انجام حرکات اصلاحی و بالا نگه داشتن زانو نسبت به سطح قلب است.

۲. پارگی غضروف زانو؛ علت اصطکاک و درد زانو

یکی دیگر از علل درد شدید زانو، پارگی غضروف است. برای درک بهتر این عارضه در ابتدا لازم است با وظیفه غضروف آشنا شوید. سطح تمام استخوان‌های بدن با یک لایه غضروف ضخیم پوشانده شده است. لایه غضروف به عنوان یک فاصله دهنده بین مفاصل از اصطکاک استخوان‌ها در حین راه رفتن، جلوگیری می‌کند. علاوه بر این غضروف‌ها به عنوان ضربه گیر عمل می‌کنند تا فشارهای وارد بر زانو را (ناشی از فعالیت‌هایی مانند: دویدن و پریدن) کاهش دهند. اگر غضروف زانو آسیب ببیند، بر اثر اصطکاک بیش از حد استخوان‌ها، فرد در حین حرکت کردن دچار درد پشت زانو به صورت شدید می‌شود.

مهم‌ترین علل پارگی غضروف زنو چرخش ناگهانی زانو، بلند کردن وزنه، ضعف عضلات، اضافه وزن، عدم تحرک و به کار گیری بیش از حد زانو است. از جمله موثرترین روش‌های درمان برای زانو درد شدید ناشی از پارگی غضروف زانو شامل: استفاده از زانو بند زاپیامکس آلمانی، استراحت کردن، ماساژ زانو، مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (برای کاهش درد و تورم) و جراحی (در صورت عدم درمان با روش‌های غیر تهاجمی) است.

۳. بورسیت زانو؛ مهم‌ترین علت سوزش و درد ناگهانی زانو

بورسیت زانو یکی دیگر از دلایل درد شدید و سوزش زانو است. در اطراف زانو کیسه‌های پر از مایع وجود دارد که به آن بورس زانو گفته می‌شود. بورس‌ها بین بافت‌های نرم و استخوان قرار می‌گیرند و اصطکاک و فشار روی ساختارهای زانو را کاهش می‌دهد. اگر ساختار بورس‌ها ملتهب شوند، زانوها به شدت دچار درد می‌شوند. به طور کلی محل درد زانو مشخص می‌کند که کدام بورس‌ها تحت تاثیر قرار گرفته است.

متناسب با محل درد زانو، علت آن ممکن است به صورت زیر باشد:

• درد جلوی زانو: در قسمت جلوی زانو، کاسه زانو یا استخوان سه گوش قرار دارد. روی این استخوان با لایه‌ای از غضروف پوشانده شده است. مواردی مانند: ورزش سنگین (وزنه برداری)، ماندن به مدت طولانی در یک حالت ثابت، ابتلا به آرتریت و کندروماسی زانو سبب درد و آسیب در قسمت جلوی زانو می‌شود.
• درد پشت زانو: علت درد پشت زانو در بیشتر موارد ناشی از التهاب کیست بیکرز (بیرون زدگی غشاء سینوویال در زانو) است. مهم ترین علل التهاب کیست بیکرز ابتلا به آرتریت و و یا پارگی منیسک است.
• درد در سمت داخلی زانو: قسمت داخلی زانو در واقع قسمتی است که به زانو دیگر نزدیک‌تر است. متداول‌ترین دلایل درد قسمت داخلی زانو شامل: دررفتگی کشکک، تاندونیت کشکک، بیماری OsgooSchlatter و پارگی منیسک است.
• درد در سمت بیرونی زانو: قسمت بیرونی زانو به علت مواردی مانند: نقرص، شکستگی استخوان، آرتریت سپتیک، سندرم درد پاتلوفمورال، تاندونیت کشکک و آسیب به مینیسک دچار درد شدید می‌شود.

۴. آسیب به مفاصل؛ علت درد و ناتوانی برای راه رفتن

در مواردی علت اصلی درد ناگهانی و شدید زانو، آسیب به مفاصل است. در داخل زانوهای شما دو مفصل اصلی وجود دارد که شامل موارد زیر است:

• مفصل تیبیوفمورال: مفصل تیبیوفمورال در محل اتصال استخوان ران به درشت نی بوده و استخوان‌ ران و ساق پا را به هم اتصال می‌کند.
• مفصل کشکک رانی: مفصل کاسه ران بین استخوان ران و کشکک قرار دارد.

بهترین روش‌های درمانی آسیب مفصل زانو شامل: مصرف ویتامین D ( کمک به ترمیم مفصل)، مصرف مکمل گلوکزامین و کندرویتین سولفات (کاهش درد و تورم زانو)، استفاده از ضماد زردچوبه (ضد التهاب)، استفاده از بهترین زانو بند برای درد زانو (کاهش دامنه حرکتی زانو و ترمیم سریع‌تر) و در موارد شدید‌تر جراحی است.

۵. مشکلات عصبی؛ علت بی حسی و درد شدید زانو

درد شدید زانو ممکن است ناشی از یک اختلال عصبی باشد. سیستم عصبی نخاع مانند کابل‌های برق در سراسر بدن کشیده شده‌ است. ریشه‌های عصبی نخاع از قسمت پایین ستون فقرات منشعب شده و به قسمت‌های مختلف ران، زانو، ساق پا و انگشتان پا منشعب می‌شود. این ریشه‌های عصبی پیام‌ها را از مغز و نخاع به سمت عضلات منتقل می‌کنند تا  تا به آن‌ها بگویند هر لحظه چه کاری را انجام داده و در برابر فشارهای حسی مانند: فشار، درد و دما چه واکنشی را داشته باشند.

به طور کلی چنانچه یک عصب فشرده یا تحریک شود، فرد درد شدیدی را احساس می‌کند. درد شدید ناشی از تحریک اعصاب ممکن است سبب سوزن سوزن شدن، بی حسی و در موارد جدی‌تر ضعف عضلانی شود. موثرترین روش‌های درمان برای این عارضه شامل: استفاده از داروهای مسکن و ضدالتهاب (مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن)، ماساژ زانو با روغن‌های گیاهی، فیزیوتراپی و عمل جراحی است.

مهم‌ترین آسیب‌های تحریک کننده اعصاب زانو شامل موارد زیر است:

• آسیب به بافت نرم: آسیب به بافت‌های نرم در زانو منجر به تورم و التهاب می‌شود. یکی از پیامدهای مهم التهاب، آزاد شدن مواد شیمیایی (از سلول‌های ایمنی) و تحریک اعصاب است.
• استئوفیت در زانو: استئوفیت به زائده استخوانی کوچکی گفته می‌شود که در لبه سطوح مفصلی قرار دارد. این زائده استخوانی به علت اصطکاک بیش از حد بین سطوح مفصلی ایجاد می‌گردد.
• استئوفیت در ستون فقرات: به دام افتادن یک یا چند ریشه عصبی در قسمت پایین کمر به علت تنگی نخاعی
• التهاب ستون فقرات: برآمدگی دیسک یا فتق در قسمت تحتانی کمر که باعث فشار و تحریک اعصاب می‌شود.

علت زانو درد شدید پس از انجام فعالیت‌های مختلف

بسیاری از افراد تنها در حین انجام بعضی از فعالیت‌های فیزیکی احساس درد و ناتوانی دارند. بررسی نوع فعالیت و منشا درد به شما اطلاعات زیادی در خصوص علت آن می‌دهد. برای اینکه تا حدودی بتوانید علت زانو درد خود را کشف کنید، به ادامه مقاله توجه فرمایید.

علت زانو درد به تناسب نوع فعالیت عبارتند از:

• زانو درد شدید هنگام راه رفتن: اگر زانو درد شما در حین راه رفتن بدتر می شود و پس از استراحت روی صندلی تسکین پیدا می‌کند، احتمالاً دلیل آن آرتروز زانو است. بعضی از افراد در حین راه رفتن از سربالایی‌ها، سرپایینی‌ها و خم شدن رو به جلو دچار زانو درد می‌شوند. علت این معضل در بسیاری از موارد تنگی ستون فقرات است.
• درد شدید زانو هنگام خم شدن: اگر درد زانو شما در هنگام خم شدن تشدید می‌شود، احتمالاً دچار آرتریت شده‌اید. همچنین اگر هنگام خم شدن (مثلاً برای پوشیدن کفش‌هایتان) به سمت پایین دچار زانو درد و کمر درد می‌شوید، احتمالاً مشکل شما دیسک کمر شدید است (درد ناشی از دیسک کمر به زانوها کشیده می‌شود).
• زانو درد شدید هنگام ایستادن: اگر درد زانو شما در هنگام ایستادن طولانی مدت (بیش از ۱۵ دقیقه) بدتر شود احتمال زیاد دلیل آن آرتروز است.
• درد شدید زانو هنگام نشستن روی زانو: علائمی مانند درد شدید و احساس سوزن سوزن شدن هنگام نشستن روی زانو معمولاً هشدار دهنده التهاب بورسیت است. بورسیت زانو اغلب با علائمی مثل: تورم شدید، قرمزی و احساس گرما مشخص می‌شود.
• درد شدید در ساق پا هنگام ایستادن: درد شدید در سمت داخلی ساق پا معمولاً به دلیل آسیب به  رباط جانبی داخلی یا منیسک داخلی ایجاد می‌شود. درد مربوط به استخوان ساق پا معمولا پس از ایستادن طولانی مدت احساس می‌گردد.
• درد شدید زانو در هنگام نشستن: این نوع درد زانو معمولا در اثر عدم تحرک به مدت طولانی (مانند نشستن بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه) احساس می‌شود. در بیشتر موارد علت این معضل ابتلا به آرتریت است(چنانچه درد زانو پس از راه رفتن کاهش پیدا کند).
• درد شدید زانو در حین استراحت: اگر درد زانو در حین استراحت بدتر شود، به احتمال زیاد علت آن تحریک ریشه‌های عصبی است. با این حال علت آن ممکن است آرتریت زانو و یا شکستگی نیز باشد.

دیگر علل درد شدید زانو

• پیچ خوردگی زانو درد: پیچ خوردگی‌های متعدد زانو معمولاً نشان دهنده پارگی غضروف، رگ به رگ شدن و یا ضعف عضلات است.
• درد شدید زانو در هنگام لگد زدن: درد زانو هنگام لگد زدن معمولاً نشان دهنده آسیب به رباط صلیبی (کشیدگی رباط) است.
• زانو درد شدید هنگام بالا رفتن از پله ها: درد شدید زانو در حین بالا رفتن از پله‌ها نشان دهنده آسیب به مفصل زانو (مفصل تیبیوفمورال) است. در مقابل اگر هنگام پایین آمدن از پله‌ها دچار درد می‌شوید، علت آن ضعف عضلانی و آسیب به کاسه زانو است.
• درد شدید زانو در حین دویدن: برخلاف تصور بسیاری از افراد، درد زانو در حین دویدن تقریبا نادر است! اگر شما جزء معدود افرادی هستید که در حین دویدن (نه پس از آن) دچار زانو درد می‌شوید، احتمالا دلیل آن شکستگی استخوان، ناهنجاری کشکک و سایش شدید غضروف است. زانو درد هنگام دویدن بیشتر از نوع درد تپنده (یعنی مانند نبض) است.
• درد کوبنده در زانو: اگر احساس می‌کنید که شدت درد زانوی شما به حدی است که انگار در پاهایتان چاقوی تیزی واردشده، به احتمال زیاد علت آن استئوفیت یا خار استخوانی (رشد استخوان زائد روی استخوان طبیعی) است.

مهم‌ترین علت زانو درد شدید در بارداری چیست؟

بسیاری از مادران در دوران بارداری دچار زانو درد شدید می‌شوند. نگران نباشید! زانو درد و کمر درد در دوران بارداری جزء علائم رایج و کم خطر هستند. برای کشف علل زانو درد شدید در اوایل بارداری به ادامه مقاله توجه کنید.

• تغییرات هورمونی: یکی از دلایل اصلی زانو درد در دوران بارداری تغییرات هورمونی است. همانطور که می‌دانید بدن مادران در دوران بارداری هورمون‌های زیادی را ترشح می‌کند تا بدن را برای رشد جنین و زایمان آماده کند. یکی از مهم‌ترین اثرات ترشح هورمون‌ها در دوران بارداری، شل شدن عضلات لگن برای آماده شدن بدن مادر جهت زایمان است. شل شدن عضلات لگن با مشکلاتی مانند: کمر درد و زانو درد همراه است.
• افزایش وزن: علت دیگر زانو درد در دوران بارداری، افزایش وزن مادر است. این نوع زانو درد در اواخر دوران بارداری بیشتر احساس می‌شود.
• فشار بر روی شریان‌ها: کشیدگی عضلات و پوست شکم سبب کشیده‌شدن شریان های زانو می‌شود. کشیدگی شریان‌ها سبب تحریک و درد زانو می‌گردد.
• کمبود کلسیم: تقریبا به جرات می‌توان گفت مهم‌ترین علت زانو درد شدید در اوایل بارداری، کمبود کلسیم است. کاهش ذخایر کلسیم در بدن مادر به دلیل افزایش نیاز جنین به این ماده، جهت تشکیل و رشد استخوان‌ها است.

سوالات متداول در مقاله آشنایی با مهم‌ترین علل زانو درد شدید

۱. بهترین روش درمان درد شدید زانو در طب سنتی چیست؟

موثرترین داروهای گیاهی برای تسکین زانو درد شدید شامل استفاده از ضمادهای ضد التهاب و درد روغن زیتون، فلفل هندی، سرکه سیب، زنجبیل، زردچوبه و لیمو است.

۲. موثرترین داروی گیاهی برای زانو درد شدید چیست؟

بهترین و موثرترین داروهای گیاهی ضد درد و التهاب برای زانو درد شدید شامل: چایی سبز، دمنوش قاصدک، زنجبیل و عسل است.

۳. چگونه زانو درد در دوران بارداری را درمان کنیم؟

برای درمان زانو درد شدید در دوران بارداری موارد زیر را رعایت کنید:

• استفاده از زانوبندهای طبی مانند زانوبند زاپیامکس
• وزن بدن را متعادل نگه دارید.
• ورزش کنید.
• از کیسه آب گرم استفاده کنید.
• مکمل های غنی از کلسیم، ویتامین D و امگا ۳ مصرف فرمایید.​